“Met pillen pleegde ik stiekem abortus”

Doris (17) uit Zambia schrok zich kapot toen ze merkte dat ze zwanger was. “Ik had wat geëxperimenteerd, maar geen idee dat je al op zo’n jonge leeftijd zwanger kunt raken. Ik wist niks van de risico’s van seks.” In paniek slikte Doris een enorme berg pillen samen met een flesje cola. Zo hoopte ze dat de zwangerschap zou stoppen. “Een paar uur later begon ik verschrikkelijk te bloeden”, vertelt ze zittend op de vloer van de lokale kliniek.

Abortus is in Zambia alleen in zeldzame gevallen toegestaan, bijvoorbeeld na een verkrachting of als het leven van de moeder in gevaar is. “Jonge meisjes proberen daarom regelmatig op gevaarlijke manieren de zwangerschap te beëindigen”, vertelt verpleger Mabvuto Nkhuwa (31). “Bijvoorbeeld door veel pillen te slikken met traditionele kruiden of zelfs door een stok bij zichzelf naar binnen te steken. Verschillende meisjes zijn hierbij al overleden.”

Volgens Nkhuwa zien de meisjes een leven met een kind niet zitten. “Meestal worden ze door hun ouders gedwongen direct te trouwen en kunnen ze hun school niet afmaken. Ook zijn het dikwijls getrouwde, oudere mannen die hun zwanger hebben gemaakt. Dit is uiteraard een nog grotere schande.”

Zoveel bloed

Doris had haar ouders niets verteld, dus ze moest doen alsof er niets aan de hand was. “Al het bloed maakte me doodsbang. Ik vreesde dat ik het niet zou overleven”, vertelt ze zachtjes. Na twee dagen werd het bloeden nog heviger en kon ze de pijn in haar buik nauwelijks nog aan. “Het lukte me om het huis uit te glippen en met veel moeite ben ik naar de kliniek gestrompeld.”

Verpleger Nkhuwa had bij binnenkomst van Doris geen idee wat er aan de hand was. “Ze wilde niets zeggen maar had hoge koorts en ernstige bloedingen en buikkrampen. Tijdens een uitgebreid onderzoek trof ik in haar baarmoeder bloederige weefsels aan en zag ik dat haar baarmoedermond ontstoken was. Pas toen gaf ze toe dat ze had geprobeerd om abortus te plegen.”

Onvruchtbaar

De verpleger moest snel ingrijpen en meerdere keren haar baarmoeder curetteren om die helemaal schoon te krijgen. “Alles was ontstoken. Als we er later bij waren geweest, hadden we zeer waarschijnlijk haar baarmoeder en eierstokken moeten verwijderen. Dan had ze nooit meer kinderen kunnen krijgen.”

Plan in de strijd tegen tienerzwangerschappen

Elk jaar bevallen 2 miljoen meisjes jonger dan 15 jaar. Naar schatting sterven iedere dag tweehonderd adolescente meisjes als gevolg van complicaties tijdens de zwangerschap of bevalling. Plan Nederland wil tienerzwangerschappen voorkomen en informeert meisjes over geboorteplanning met trainingen en voorlichtingscampagnes. Zo kunnen meisjes goed onderbouwde beslissingen nemen over hun lichaam en hun toekomst. Meisjes moeten zelf kunnen bepalen wanneer en met wie ze kinderen krijgen. Plan roept overheden ook op om seksuele voorlichting en voorbehoedsmiddelen gemakkelijk toegankelijk te maken voor meisjes.