“Ongewenst zwanger raken kan heel traumatisch zijn”

In Kibera, de grootste sloppenwijk van Afrika, wordt een kwart van de Keniaanse meisjes al voor hun negentiende moeder. De zwangerschap is vaak ongewenst of het gevolg van een verkrachting. Ook Evelyn, Jeanette en Mercy werden al jong moeder en proberen nu met steun van de Girls Advocacy Alliance hun leven weer op te bouwen.

Evelyn* (22) ging tegen de Keniaanse wet in toen zij op haar vijftiende een illegale abortus liet plegen. Drie jaar later was ze opnieuw zwanger en voelde ze druk om het kind te houden omdat ze misschien geen kans meer zou krijgen.

In tegenstelling tot de meeste meisjes op school die zwanger raken, werd Evelyn aangemoedigd om haar school af te maken. Met steun van de Girls Advocacy Alliance haalde ze haar diploma in websitemanagement, en ze wil later een cybercafé openen.

Meisjes kunnen doodgaan

“Een abortus zou niet illegaal moeten zijn, want meisjes kunnen hierdoor doodgaan. Ongewenst zwanger zijn kan traumatisch zijn, en leiden tot een depressie.

Ik ging naar een clandestiene dokter voor mijn abortus, omdat ik niet met school wilde stoppen. Ik was bang, want vaak overlijdt het meisje aan de gevolgen van zo’n abortus. Je weet namelijk niet of het een gekwalificeerde arts is.

Hij gaf me een pil. Twaalf uur lang deed het pijn. Daarna ging ik weer naar school.”

Seksuele voorlichting

“Op school leren we niet over veilige seks. Er is tussen meisjes onderling veel druk om seks te hebben, maar alle docenten proberen ons te ontmoedigen. Het zou zo’n groot verschil maken als seksuele voorlichting onderdeel van het curriculum zou zijn. Anticonceptie is goed – anders was ik nu al voor de derde keer zwanger geweest.”

Jeanette* (22) is een alleenstaande moeder en woont met haar dochtertje Daisy*. Toen ze achttien was, werd ze verkracht door haar toenmalige vriendje. Vervolgens werd ze gedwongen bij hem in te trekken.

 “Meisjes worden gedwongen om seks met hun echtgenoot te hebben”

“Het grootste probleem in mijn community is geweld tegen meisjes en vrouwen. Veel meisjes worden onderdrukt: ze worden geslagen en gedwongen om seks te hebben met hun echtgenoot. Vrouwen worden aan de schandpaal genageld. Ik had het financieel moeilijk toen ik jong was. Mijn ouders konden zelfs essentiële dingen zoals maandverband niet betalen.”

Stoppen met school

“Toen ik achttien was, ging ik op een avond wat drinken met mijn vriendje. De volgende ochtend werd ik naakt wakker in zijn huis. Ik wist niet wat er de avond daarvoor was gebeurd, maar mijn vriendje stelde mij gerust dat er niks was om mij zorgen over te maken. Na die nacht was ik zwanger. Het nieuws sloeg in als een bom, want mijn ouders waren razend. Ik wist dat ik moest stoppen met school.”

Elke dag geslagen

“Ik had geen andere keus dan met mijn vriendje te trouwen. Maar toen ik bij hem ging wonen, ging het bergafwaarts. Hij sloeg me elke dag en dwong me seks met hem te hebben. Ik kon hem niet uitstaan en was heel boos. Desondanks bleef ik nog een tijd bij hem omdat ik had geleerd dat vrouwen dit soort obstakels horen te overwinnen en dat huwelijken niet verbroken mogen worden. Maar na anderhalf jaar besloot ik te vertrekken. Ik ging terug naar mijn moeder. Het heeft lang geduurd voordat ik er weer bovenop was. Nu woon ik op mezelf.”

Opkomen voor andere meisjes

“Ik ben bij de Girls Advocacy Alliance gegaan en nu voel ik me sterker. Ik wil opkomen voor andere meisjes die slachtoffer zijn geweest van geweld. Ik wil ze laten zien dat er licht aan het eind van de tunnel is.

Ik wil dat de overheid meer safe spaces creëert, zodat meisjes die zijn ontsnapt aan een gewelddadige relatie die man niet meer onder ogen hoeven te komen in de community. Ik zie nog steeds elke dag de man die mij misbruikt heeft. Ik wil dat er meer naar meisjes geluisterd wordt, en dat het makkelijker wordt voor meisjes die lijden om aanspraak te maken op hun rechten. Ik wil hen hoop geven.”

Mercy* (22) heeft twee kinderen, Sharon* (7) en Rama* (3). Toen ze voor het eerst zwanger raakte, was ze dertien. Ze had het niet door totdat ze iets in haar buik voelde bewegen. Mercy was toen al vijf maanden zwanger. De vader van haar kinderen had haar meerdere malen misbruikt en biedt haar geen financiële steun.

 “Zeggen dat kinderen geen seks mogen hebben werkt averechts”

“Je ouders hebben een verantwoordelijkheid om jou over de gevolgen van onveilige seks te vertellen. Op school moeten leraren het over veilige seks hebben. Ze kunnen niet alleen zeggen dat we geen seks moeten hebben, want dat werkt averechts. We zouden toegang tot anticonceptie moeten hebben, want het voorkomt (ongewenste) zwangerschappen en beschermt ons tegen ziekten.”

“Toen ik 13 was had ik een relatie met een 14-jarige jongen. Toen ik zwanger raakte, moest ik stoppen met school. Als je in Kenia zwanger wordt, zegt iedereen: ‘Nu ben je moeder en dus geen leerling meer, wat doe je nog op school?’ Je voelt je dan heel ongewenst, alsof je er niet meer thuishoort.

Ik ging terug naar school toen mijn baby een jaar was. Ik kon nog drie jaar blijven, maar helaas kon mijn moeder het lesgeld toen niet meer betalen.”

Weer zwanger

“Kort daarna raakte ik weer zwanger van dezelfde jongen. Toen hij erachter kwam, reageerde hij agressief. Hij sloeg me, zei dat de baby niet van hem was en beschuldigde mij ervan vreemd te zijn gegaan. Ik was depressief en wilde zelfmoord plegen. Maar gelukkig is mijn situatie inmiddels veranderd. Ik ga sinds kort weer naar school, en ik kijk weer hoopvol naar de toekomst.”

Betere toekomst

“Ik zou graag voetbalcoach van een meidenteam willen worden. Ik wil jonge meisjes trainen in een sport waar ik van houd, en ze voorlichten over veilige seks. Als ik dit op jongere leeftijd had geweten, was ik niet in deze situatie beland. Ik wil niet dat mijn kinderen mijn voorbeeld volgen. Ik wil ze een betere toekomst bieden.”

Girls Advocacy Alliance

In de Girls Advocacy Alliance werkt Plan International samen met de organisaties Terre des Hommes, Defence for Children – ECPAT en het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het uitbannen van geweld tegen meisjes en jonge vrouwen en aan het versterken van hun economische kansen in de samenleving. Het programma loopt van 2016 tot en met 2020 en wordt uitgevoerd in tien landen: Ethiopië, Sierra Leone, Liberia, Ghana, Kenia, Uganda, India, Bangladesh, Nepal en de Filipijnen.

*De namen van de geïnterviewde meisjes en jonge vrouwen zijn veranderd om hun identiteit te beschermen.