Onderwijs in Afrika – drie projecten van Plan International

Elk kind heeft recht op onderwijs. Toch gaan er wereldwijd miljoenen kinderen, waarvan veel in Afrika, niet naar school. Armoede, ongelijkheid, gewelddadige conflicten en de coronacrisis zorgen ervoor dat kinderen geen onderwijs krijgen. Plan International heeft projecten opgezet in verschillende programmalanden in Afrika om onderwijs voor zoveel mogelijk kinderen toegankelijk te maken.

Naar schatting stoppen 23,8 miljoen kinderen in 2021 met onderwijs of keren niet meer terug in de klas door de economische gevolgen van de coronapandemie (UNESCO, 2020). Meisjes zijn het meest kwetsbaar; als ze niet naar school gaan lopen ze een groter risico op huiselijk geweld en uithuwelijking. Als een meisje in West of Centraal-Afrika niet naar school gaat voordat ze tien jaar oud is, ziet ze waarschijnlijk nooit meer een klaslokaal van binnen. Het niet volgen van onderwijs heeft grote consequenties.

Plan International werkt in de programmalanden in Afrika samen met overheden en internationale organisaties om zoveel mogelijk kinderen naar school te laten gaan. We hebben drie projecten op een rij gezet die laten zien hoe Plan International zich inzet voor onderwijs in Afrika.

Onderwijs in Afrika: REACH-project in Ghana

De vijftienjarige Sameera uit Ghana is dankzij het REACH-project van Plan International weer met onderwijs begonnen. Toen ze tien jaar oud was overleed haar vader. “Mijn ooms haalden me meteen van school af omdat ze dachten dat onderwijs voor een meisje verspilling van geld is”, vertelt Sameera. Als enige meisje in een gezin met zeven kinderen moest ze haar moeder helpen met werken op de markt, om het schoolgeld voor haar broers te betalen.

Lees hier waarom meisjes de zwaarste lasten van de coronacrisis dragen

In Ghana beginnen gelukkig elk jaar meer kinderen met het volgen van basisonderwijs, maar vaak maken ze middelbare school niet af. Ruim 80 procent van de kinderen tussen de 15 en 17 jaar gaat niet naar school, heeft een grote leerachterstand of krijgt les op een te laag niveau. Op het platteland stoppen veel meer kinderen met school dan in steden (UNICEF, 2021).

Het REACH-project

Plan International heeft het REACH-project opgezet in samenwerking met het Ghanese ministerie van Onderwijs om kinderen te bereiken die geen onderwijs volgen. De focus ligt op het aanpakken van obstakels die kinderen op het platteland in Ghana ervan weerhouden om onderwijs te volgen. Je moet dan denken aan extreme armoede, ongelijkheid en slechte bereikbaarheid van de school.

De moeder van Sameera vreesde voor de toekomst van haar dochter en benaderde het REACH-team. Ze vroeg aan de medewerkers om het belang van onderwijs aan de familieleden van haar overleden echtgenoot uit te leggen, om zo Sameera weer terug naar school te krijgen. Uiteindelijk stemden ze schoorvoetend in.

 

De ster van de klas

Sameera had inmiddels een leerachterstand van drie jaar, dus het REACH-team schreef haar in voor een versneld lesprogramma. Ze haalde de verloren lessen in en begon al snel haar klasgenoten te helpen met de moeilijkere lessen. Ze werd een ster in de klas!

Tijdens de coronacrisis moest Sameera tijdelijk haar studie thuis voortzetten. Nu de scholen weer open zijn gaat Sameera weer vrolijk naar de klas. “Ik weet niet precies wat ik later wil worden, maar ik weet wel dat ik belangrijk wil worden om mijn ooms voor schut te zetten,” zegt Sameera vastberaden.

Onderwijs in Afrika: EQuIP-project in Mali

In 2020 moest onderwijs in het Afrikaanse Mali sluiten door de coronapandemie. Om leerachterstand bij kinderen te voorkomen heeft Plan International het EQuIP-project met luisterprogramma’s via de radio opgezet. Met goedkeuring van de overheid werken leerlingen, leraren en schooldirecteuren samen om de radioprogramma’s te maken. De lessen worden in de hele regio Timboektoe uitgezonden. Op school zijn luisterclubs opgericht, zodat de kinderen drie keer per week naar de lessen kunnen luisteren via de radio.

Lid van de luisterclub

De elfjarige Rahmata is een enthousiast lid van de luisterclub op haar school: “Toen de scholen dicht waren kreeg ik geen les en zag ik mijn vrienden niet. Thuis kon ik niet studeren omdat ik met het huishouden moest helpen. Ik moest bijvoorbeeld meehelpen met de afwas, ik moest de tuin aanvegen en de was doen.”

Direct nadat de radio’s aan haar school werden geleverd heeft Rahmata zich opgegeven voor de radioclub: “Ik geniet ervan om de lessen via de radio te volgen. Ik herhaal ’s avonds wat ik heb geleerd met mijn broers en dan doen we samen ons huiswerk. Het is heel interessant en we leren veel.”

Vervolg van het EQuIP-project

Nu de live radio-uitzendingen worden afgerond krijgen de scholen die meededen aan het project USB-sticks met alle lessen erop. Zo kunnen de leraren wanneer ze willen opnieuw naar de radioprogramma’s luisteren, tot grote vreugde van de leerlingen. De radioprogramma’s worden ook gebruikt voor ontheemde kinderen met een leerachterstand. Wanneer de gewone lessen weer beginnen, voorziet Plan International de onderwijs locaties van lesmateriaal, schoolhandleidingen en handwaspakketten om de verspreiding van corona te voorkomen.

Onderwijs in Afrika: FASST-project in Burkina Faso

In Burkina Faso, in het westen van Afrika, zijn sinds 2019 door gewelddadige conflicten veel mensen hun dorp ontvlucht. Aan het begin van 2021 waren er meer dan 600.000 kinderen onder de veertien jaar ontheemd geraakt. De kinderen kunnen geen onderwijs volgen, waardoor ze een leerachterstand oplopen. Om dit probleem aan te pakken heeft Plan International tijdelijke scholen opgezet waar kinderen versneld onderwijs krijgen, zodat ze de gemiste lessen kunnen inhalen.

Meer van dit soort verhalen lezen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!

Versneld onderwijs voor ontheemde kinderen

De elfjarige Nourou gaat naar zo’n tijdelijke school in de plaats Kongoussi. Samen met 31 klasgenoten krijgt Nourou versneld les in een tent in hun vluchtelingenkamp. Na het verschrikkelijke geweld dat ze hebben meegemaakt zijn de kinderen ontzettend blij om weer ‘gewoon’ naar school te kunnen.

Nourou wil later leraar worden: “Ik wil naar school zodat ik later ook kan lesgeven. Er zijn hier kinderen die nog nooit onderwijs hebben gevolgd. Ik wel, dus als ze iets niet begrijpen leg ik het ze graag uit.”

Het FASST-project

De tijdelijke leercentra zijn onderdeel van het FASST-project, dat Plan International heeft opgezet met de Noorse ontwikkelingsorganisatie Strømme Foundation en met steun van de Canadese overheid. Met het FASST-project zijn er al 175 tijdelijke scholen opgezet en worden 200 gewone scholen ondersteund in gebieden die zijn getroffen door de humanitaire crisis.

Aan het begin van de coronacrisis waren de scholen voor versneld onderwijs helaas een aantal maanden gesloten. Gelukkig heeft Plan International inmiddels toestemming gekregen van de overheid van Burkina Faso om de tijdelijke leercentra weer te openen, uiteraard met de nodige coronamaatregelen.

Steun een goed doel, steun Stichting Plan International (ANBI status). Plan is actief in 75 landen over de hele wereld, waaronder: Kameroen, Kenia, Liberia, Mozambique, Nigeria, Rwanda, Sierra Leone, Soedan, Somali en Zuid-Soedan.