Nieuwe generatie Masaikrijgers maakt einde aan meisjesbesnijdenis

In de Masai-community’s in Kajiado (Kenia) is meisjesbesnijdenis aan de orde van de dag. De praktijk houdt in dat meisjes worden besneden voordat ze trouwen. “Onze maatschappij is van oudsher patriarchaal. Mannen beslissen wat er gebeurt in hun familie”, vertelt Lekararei, een jonge Masaikrijger. Hij wil met zijn generatie een einde maken aan de schadelijke praktijk van meisjesbesnijdenis.

Masai geloven dat het verwijderen van de genitaliën van een meisje zorgt voor een lager libido, zodat de vrouw trouw blijft aan haar echtgenoot. De schadelijke gevolgen bij meisjes van de besnijdenis zijn onder meer hevige bloedingen en andere ernstige complicaties die zich voordoen tijdens de menstruatie, zwangerschap en bevalling.

Meisjesbesnijdenis moet stoppen

“Als jonge krijgers hebben wij besloten de meisjes in onze community niet te besnijden”, vertelt de jonge Masai Simonkor. “We hebben veel ellende gezien als gevolg van besnijdenissen. Onze jongere zusjes hebben bloedingen en problemen meegemaakt tijdens de bevalling. We hebben gezien hoe meisjesbesnijdenis levens verwoest en we vonden het belangrijk een einde te maken aan deze praktijk.”

Hierbij krijgt de community steun van het Yes I Do-programma. Dit is tot stand gekomen dankzij de samenwerking tussen vijf partners, onder leiding van Plan International. Naast Plan International Nederland bestaat de alliantie uit CHOICE for Youth and Sexuality, Amref Flying Doctors, KIT Royal Tropical Institute en Rutgers. Het doel is om meisjesbesnijdenis, kindhuwelijken en tienerzwangerschappen in zeven Afrikaanse en Aziatische landen tegen te gaan. Voor Kenia geldt dat het programma wordt uitgevoerd in west- en centraal-Kajiado, de regio’s waar deze problemen het meest voorkomen.

Betere beslissingen

In directe samenwerking met de Masai-community’s ontwikkelden we met het programma een alternatief ritueel voor meisjes om vrouw te worden. De meeste aspecten van de traditie blijven onveranderd, maar een belangrijk onderdeel is gewijzigd: meisjesbesnijdenissen worden niet meer uitgevoerd.

“Vandaag de dag hebben we meer kennis over de gevolgen van meisjesbesnijdenis, zodat we betere beslissingen kunnen nemen voor onze meisjes. Als jongeren spreken we ons samen met de ouderen uit tegen meisjesbesnijdenis. Ik geloof dat de jongere generatie een einde gaat maken aan deze praktijk in onze community’s”, zegt Lekararei.

Community zorgt zelf voor verandering

Het feit dat de hele community deelneemt aan de ceremonie en zij de verandering zelf tot stand brengt, betekent dat deze ook wordt doorgezet na afloop van het programma. De jonge krijgers, bekend als ‘Morans’, spelen een cruciale rol in het alternatieve ritueel. Zij zijn namelijk de toekomstige echtgenoten en ze beloven te trouwen met de onbesneden meisjes.

Rolmodel voor andere jongeren

“Ik ben nog niet getrouwd, maar het is duidelijk dat besnijdenis geen vereiste is voor mijn toekomstige vrouw. Als Moran ben ik een rolmodel voor de andere jongeren en ik moet me aan mijn woord houden. Ik heb voldoende kennis en informatie over de gevaren en gevolgen van meisjesbesnijdenis. Ik kan het niet maken mijn beloftes niet na te komen,” legt Osotua – ook een jonge Masaikrijger – uit.

Hoewel mannen bij de Masai alle belangrijke beslissingen nemen, spelen moeders een grote rol in het uitvoeren van meisjesbesnijdenissen. Zij nemen het initiatief en organiseren het ritueel voor hun dochters. Een belangrijk onderdeel van het programma is dus om moeders en dochters voor te lichten over de gevolgen van de besnijdenis.

“Ik ben niet besneden, dankzij mijn moeder”, vertelt de 22-jarige Tumeso, die in haar community campagne voert voor het beëindigen van deze praktijk. “Mijn moeder bezocht via het Yes I Do-programma verschillende seminars over de gevolgen van meisjesbesnijdenis. Het heeft de levens van veel meisjes in Kajiado verwoest. Veel zijn er door bloedingen overleden, anderen kregen ernstige gezondheidsproblemen tijdens de bevalling”.

Alternatieve ceremonie

Tijdens de alternatieve ceremonie geven ouderen in de Masai-community de meisjes een boek en een pen om ze aan te moedigen hun school af te maken. Door van de meisjes een laken aan te nemen, beloven de leiders nooit te accepteren dat de meisjes verminkt worden of op jonge leeftijd moeten trouwen.

“De toekomst van onze meisjes is rooskleurig. Binnen nu en tien jaar komt meisjesbesnijdenis binnen de Masai-community niet meer voor”, voorspelt Tumeso. “Onze meisjes gaan naar school en worden opgeleid tot waardevolle personen in de community. Ons doel is helder en we zullen niet stoppen voor er een einde gemaakt is aan het besnijden van meisjes. Door middel van campagnes, bijeenkomsten en schoolbezoeken leren we de meisjes hoe belangrijk het is om meisjesbesnijdenis uit te bannen.”