Margaret: “Na tien uur ’s avonds zijn meisjes op straat niet meer veilig”

De 22-jarige Margaret uit Uganda kreeg op jonge leeftijd te maken met seksueel geweld. Nu komt ze in actie om de gevaren waar meisjes in haar wijk Makindye mee te maken krijgen aan te pakken.

In 2015 kwam Margaret oog in oog te staan met deze gevaren, toen haar eigen oom haar dwong tot seksuele handelingen in ruil voor schoolgeld. Het opende haar ogen voor de vele verschrikkingen waar meisjes en jonge vrouwen mee te maken krijgen. Hoe ze, in ruil voor onderwijs, gedwongen worden tot seks of te maken krijgen met andere vormen van misbruik. Margaret is vastbesloten dit onrecht te stoppen. “Naar school gaan is een recht. Niemand zou ooit misbruik moeten accepteren omdat ze wil leren.”

Straatintimidatie

Ook buitenshuis lopen meisjes veel risico. Op straat is (seksuele) intimidatie aan de orde van de dag. Margaret geeft een levendige beschrijving van de gevaren waar meisjes op straat en bij openbare toiletten mee te maken krijgen. Zeker na het vallen van de nacht. “Na een uur of tien zijn meisjes op straat niet meer veilig”, vertelt ze. “Als je hier gezien wordt, word je nageroepen, bestolen of zelfs verkracht.”

Margaret vertelt dat ze continu bang en op haar hoede was. Ook had ze weinig zelfvertrouwen, omdat ze continu kleingehouden werd door haar omgeving. Pas toen ze deel ging nemen aan zogeheten safety walks kwam daar een einde aan.

Wandelingen

Tijdens deze wandelingen, georganiseerd door Plan International, gaan groepen meisjes en jongens met allerlei verschillende achtergronden de wijk in en wijzen ze onveilige plekken aan. Ook bedenken ze gezamenlijk ideeën om de wijk veiliger te maken.

Door van zich te laten horen in de safety walks, groeide Margarets zelfvertrouwen. “Ik was altijd bang en had weinig vertrouwen in mezelf”, vertelt ze. Ze leerde voor zichzelf op te komen en durfde zelfs met haar oom in gesprek te gaan. Nu durft ze te zeggen: “Ik heb ook rechten en dromen.”

Schuld

“Mensen gaven meisjes altijd de schuld als ze lastiggevallen werden. Dan zeiden ze: ‘Ja, maar jij bent daar zelf naartoe gegaan, jij bent het probleem’.” Nu er door de safety walks meer aandacht is voor de gevaren waar meisjes mee te maken krijgen, is dat veranderd. Ook is er gewerkt aan de veiligheid in de buurt, onder andere door gevaarlijke plekken te voorzien van straatverlichting.

Daarnaast was er in Makindye veel overlast door gewelddadige bendes. “Maar ook dat is nu verbeterd”, vertelt Margaret. “Dat komt omdat we hen ook vragen mee te doen met de safety walks. Door mee te lopen realiseren ze zich hoe gevaarlijk hun gedrag is en zien ze in waarom het zo belangrijk is om je veilig te voelen.”

Langdurig effect

Maar, zo benadrukt Margaret, het werk is nog niet voorbij. Het is cruciaal dat er doorgegaan wordt met deze activiteiten. En daarbij is het vooral belangrijk dat gemeenschapsleiders betrokken worden. Zij kunnen er namelijk voor zorgen dat er adequaat gereageerd wordt op meldingen van straatintimidatie. Margaret onderstreept hoe belangrijk het is dat organisaties als Plan International zich blijven inzetten om meisjes en jongeren te betrekken bij dit soort initiatieven. Zodat de effecten van het programma nog heel lang door blijven werken.