Mariam werd slachtoffer van een kindhuwelijk: “Ik kende hem helemaal niet”

Toen Mariam* uit Mali vijftien jaar oud was, stopte haar schoolcarrière. Ze werd gedwongen om te trouwen, met een man die ze nog nooit ontmoet had. “Ik kende hem helemaal niet, maar niemand vroeg om mijn mening.”

Sinds ze getrouwd is woont Mariam soms bij haar eigen familie en soms bij de familie van haar man. Ze raakte zwanger en kreeg een dochter. Naar school gaan werd steeds lastiger, omdat ze aan het werk moest. “Ik ging steeds verder achterlopen en moest zelfs twee klassen overdoen, omdat ik tijdens het oogstseizoen op het land moest werken met mijn ouders”, vertelt Mariam, die uiteindelijk helemaal niet meer terugkeerde naar school.

Een mond minder te voeden

In Mali trouwt 16 procent van de meisjes voor haar vijftiende, en 54 procent voor haar achttiende. Het is een van de armste landen ter wereld en deze armoede, in combinatie met genderongelijkheid en de overtuiging dat meisjes minder waard zijn dan jongens, is de voornaamste oorzaken van het hoge aantal kindhuwelijken.

Ouders huwelijken hun dochters vaak op jonge leeftijd uit, omdat ze geloven dat ze hierdoor een beter leven zullen krijgen. Ook betekent een dochter minder thuis dat er een mond minder te voeden is en hoe jonger het meisje, hoe hoger de bruidsschat die ze voor hun dochter kunnen krijgen. Een kindhuwelijk wordt dus gezien als een manier om de armoede te verlichten. Maar de realiteit is anders.

Toekomst in gevaar

De gevolgen van een kindhuwelijk zijn namelijk enorm. Vaak worden meisjes op jonge leeftijd zwanger, terwijl hun lichaam nog niet klaar is voor een zwangerschap en een bevalling. Ook stoppen meisjes na het huwelijk vaak met school om hun rol als moeder en echtgenote te vervullen. Hun kans op een betaalde baan en een toekomst waarin ze hun eigen keuzes kunnen maken, komt hierdoor ernstig in gevaar.

Break Free!

Om meisjes zoals Mariam bewust te maken van hun seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR), heeft Plan International met steun van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken het Break Free!-project opgezet. Binnen het project leren meisjes over hun lichaam, de gevaren van kindhuwelijken en tienerzwangerschappen en over hun rechten, waaronder het recht om je eigen keuzes te maken over je lichaam. Ook zetten we ons in om schadelijke stereotypen over de rol van meisjes en vrouwen te ontkrachten en lobbyen we voor wetten die beter aansluiten bij de behoeften van jongeren.

“Ik moest een manier vinden om naar school te gaan”

Op een dag besloot Mariam, gesterkt door wat ze geleerd had bij de Break Free!-activiteiten, actie te ondernemen. Ze sprak een plaatselijk raadslid aan. “Ik moest een manier vinden om terug naar school te gaan, of op z’n minst mijn examens te halen”, legt ze uit.

“Mariam’s familie wilde dat ze haar schoolfamilie zou helpen tijdens het oogstseizoen”, vertelt raadslid Djinèsira. “Ik ben samen met onder andere de schooldirecteur met de familie in gesprek gegaan. Mariam’s ouders moesten vervolgens haar schoonfamilie overtuigen. We kwamen erachter dat Mariam’s schoonvader onderwijs voor meisjes niet belangrijk vindt. En dat is een nog veel groter probleem.”

Verder leren

Het was met dank aan hun interventie dat haar schoonfamilie uiteindelijk besloot Mariam toch terug te laten keren naar school. Mariam hoopt dat ze haar examens haalt en verder mag leren in de bovenbouw van het middelbaar onderwijs. Ook sloot ze zich aan bij een groeiende groep jongeren die opkomt voor meisjesrechten en strijdt tegen kindhuwelijken.

“Ik kan me geen enkele reden voorstellen waarom ouders hun kinderen zouden uithuwelijken”, vertelt ze. “Ik denk dat volwassenen onderwijs voor meisjes niet belangrijk genoeg vinden. Ik hoop echt dat ik mijn examens haal en door kan leren. Ik wil graag doorleren en een opleiding in de gezondheidszorg doen, maar mijn ouders en schoonouders overtuigen zal nog lastig worden.”

Break Free! is een vijfjarig programma (2021-2025) van Plan International, SRHR Africa Trust (SAT) en Forum for African Women Educationalists (FAWE). Het Break Free! programma wordt uitgevoerd in negen Afrikaanse landen: Burkina Faso, Ethiopië, Kenia, Malawi, Mali, Mozambique, Niger, Soedan en Zambia, in strategisch partnerschap met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Met de steun van plaatselijke maatschappelijke organisaties en jongerengroepen zetten we ons in voor de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van jongeren.

*Om de privacy van dit meisje te beschermen is haar naam gewijzigd