Kamissa werd besneden bij de mangoboom

Kamissa (55) uit Mali is ongeveer vijftig jaar geleden besneden. “Ik was vijf of zes jaar. We waren met een groep meisjes. Ik weet niet precies hoeveel, maar zeker twaalf tot twintig meisjes.”

Kamissa vertelt haar verhaal terwijl ze over een zandpad richting de mangoboom loopt. Het is een gigantische boom. “Vroeger kon je niet bij deze mangoboom komen zonder een offer te brengen. Het is een heilige boom.” Dit is de plek waar Kamissa zo lang geleden is besneden. Net als al die andere meisjes.

De heilige mangoboom en de rivier

De mangoboom ligt aan een rivierbeding. Nu staat hij droog, maar vroeger stond er nog water in de rivier rond deze tijd van het jaar. “Toen de besnijdster klaar was, waste ze haar messen in het rivierwater. Wij kregen water uit de rivier te drinken. Ook mochten we onszelf wassen in de rivier. Toen alle meisjes schoon waren, kregen we nieuwe kleren aan. Ik vertel niet wat voor kleren precies, want dat is een geheim.”
Kamissa is even stil – ze herbeleeft het moment, met gesloten ogen. “Vroeger waren er bij deze boom geen akkers. Dat mocht niet, want het was een heilige plek. Deze boom was alleen voor het besnijden van meisjes.”

Lees waarom moeders hun dochters laten besnijden

Kritiek

De laatste keer dat er meisjes onder de mangoboom zijn besneden is ongeveer veertien, vijftien jaar geleden. Omdat er steeds meer kritiek is op besnijdenis, gebeurt het niet meer onder deze boom. Het gebeurt nu bij mensen thuis, want daar is het minder zichtbaar. “Vroeger stonden onze grootmoeders in een halve cirkel om ons heen. Ze hielden grote takken met bladeren vast, om ons te beschermen tegen nieuwsgierige blikken van de mensen uit het dorp. Ook onze ouders konden zo niet zien wat er gebeurde. De vrouwen zongen en sloegen op de tamtam. Dan konden de mensen in het dorp ons niet horen huilen of schreeuwen.”

Pijnlijke gevolgen

“Mijn kleindochter was bijna drie toen ik haar hiermee naartoe nam voor haar besnijdenis. Na haar heb ik verder alleen kleinzoons gekregen. Als ik ooit nog een kleindochter krijg weet ik niet zeker of ik haar laat besnijden. Je hoort steeds meer negatieve verhalen over de gevolgen. Zolang je niet getrouwd bent, merk je niks van je besnijdenis. Daarna, als je seks hebt met je man en zwanger raakt, voel je het pas. Zo ging dat tenminste bij mij denk ik. Ik constateerde het, maar ik heb er nooit met iemand over gepraat.”

 Lees meer over de gevolgen van meisjesbesnijdenis

Dit doet Plan tegen meisjesbesnijdenis

Met projecten in onder andere Mali, Egypte, Ethiopië, Sudan en Kenia strijdt Plan al jaren tegen meisjesbesnijdenis. Plan geeft voorlichting over de gezondheidsrisico’s en de rechten van meisjes op het gebied van seksuele gezondheid en zelfbeschikking. Ook worden fabels en taboes de wereld uit geholpen tijdens voorlichtingsbijeenkomsten. Er wordt speciale aandacht gegeven aan grootmoeders, omdat zij vaak degenen zijn die besluiten om hun kleindochters te laten besnijden. Plan werkt samen met besnijdsters, lokale chiefs, dorpsoudsten, religieuze leiders en andere rolmodellen om blijvende gedragsverandering te stimuleren. Ten slotte lobbyt Plan bij nationale en regionale overheden en bij parlementariërs om meisjesbesnijdenis strafbaar te stellen.