Jongeren in actie tegen het coronavirus in sloppenwijken

In Oost-Afrika gaan jongeren de strijd aan tegen het coronavirus. Dit doen ze door bijvoorbeeld handenwaspunten van jerrycans te maken en informatie over het virus te verspreiden via sociale media en op straat.

“Ik heb gehoord hoe het virus zich met snelle vaart door Europa verspreidt en ik wil niet dat dit hier in Kenia ook gebeurt. Er is nu nog tijd om een ramp te voorkomen,” zegt Millicent (26). Er zijn al mensen besmet met het coronavirus in Kenia, maar de aantallen zijn nog niet zo hoog als in veel Europese landen. Millicent is een van de jonge activisten die strijdt tegen het coronavirus in Kibera, een sloppenwijk in de Keniaanse hoofdstad Nairobi. Ze heeft posters gemaakt waarmee ze op straat loopt om mensen aan te sporen om niet te dicht bij elkaar in de buurt te komen en om hun handen te wassen.

Armoede en het coronavirus

Als het coronavirus zich in Kibera of andere sloppenwijken gaat verspreiden, heeft dat grote gevolgen. In de sloppenwijken heerst grote armoede. Veel gezinnen moeten leven van minder dan een euro per dag. Het is voor hen elke dag weer een uitdaging om eten op tafel te zetten. Om dit voor elkaar te krijgen, is het voor een groot deel van de Kenianen onmogelijk om thuis te blijven. Ook kunnen ze het niet betalen om naar het ziekenhuis te gaan als ze ziek zijn. Doordat ze vaak in één kamer leven die dient als keuken, slaapkamer en woonkamer, kunnen ze zich niet isoleren als ze ziek worden.

Verder is het bijna onmogelijk om je in de sloppenwijken aan de benodigde hygiënemaatregelen te houden. Er is nauwelijks toegang tot schoon water of een toilet. De inwoners moeten gebruikmaken van een openbaar toilet en watervoorzieningen die ze delen met honderden anderen. Dit betekent dat als het virus eenmaal de sloppenwijken heeft bereikt, autoriteiten de verspreiding van het virus niet onder controle kunnen krijgen. Een miljard mensen wonen onder deze omstandigheden in sloppenwijken.

“Mensen zijn wanhopig”

Ook de 25-jarige Daniel zet zich in tegen het coronavirus in Kibera. Op zijn Facebook- en Youtubekanaal, waar hij normaal gesproken grappige tekeningen deelt over het leven in Kibera, deelt hij nu informatie over COVID-19. “Tot dusver zijn er nog geen officiële berichten dat mensen in Kibera besmet zijn met het coronavirus, maar we worden hier niet getest op het virus,” legt hij uit.

Sinds COVID-19 Kenia trof, hebben de autoriteiten grote bijeenkomsten verboden en zijn alle scholen en openbare gebouwen gesloten. Hetzelfde geldt voor Zimbabwe, Uganda en Ethiopië. In Uganda heeft dit al gezorgd voor een grote stijging in de prijs van voedsel. Zeep is er bijna niet meer verkrijgbaar. Dit zorgt voor veel angst in Kibera. “We zijn bang. Mensen zijn wanhopig omdat we geen geld kunnen verdienen,” vertelt Daniel.

Informatie redt levens

In Nederland krijgen we via allerlei kanalen informatie over corona en hoe we verspreiding ervan kunnen voorkomen. Zo worden er regelmatig persconferenties gehouden, krijgen we berichten op onze telefoons over hoe je verspreiding kunt voorkomen en wordt er informatie gegeven via sociale media.

Dit is niet het geval in Oost-Afrika. In Kenia, Uganda, Ethiopië en Zimbabwe hebben veel mensen geen toegang tot internet. Ook hebben de autoriteiten niet de capaciteit om de hele bevolking goed te kunnen informeren over hoe ze besmetting met het virus kunnen voorkomen. Tegelijkertijd hebben ziekenhuizen niet de middelen om degenen die ziek zijn te behandelen.

Daarom hebben jongeren zoals Millicent en Daniel het heft in eigen hand genomen en besloten mensen op andere manieren te informeren over corona. Ze verkondigen hun boodschap door megafoons op straat en schrijven berichten van de Wereldgezondheidsorganisatie in graffiti op de muren. Daarnaast maken ze informatieve filmpjes over de voorzorgsmaatregelen die moeten worden genomen om verspreiding van het virus te voorkomen en delen ze deze op Facebook, Whatsapp en YouTube. Je kunt de jongeren volgen op de Facebook-pagina ‘Safe and Inclusive Cities’.

Wat doet Plan?

Plan International ondersteunt de lokale organisaties in Kenia, Uganda, Zimbabwe en Ethiopië waar deze jonge activisten bij aangesloten zijn. De jongeren zijn getraind in hoe ze zelf de omstandigheden in hun buurt kunnen verbeteren door nauw samen te werken met de lokale instanties. Ook maken ze filmpjes en foto’s van hun acties. Zo kan informatie over corona sneller verspreid worden.

Verder zet Plan International zelf ook informatiecampagnes op om kinderen en families in de community’s te informeren over hoe ze besmetting kunnen voorkomen. Daarnaast delen we draagbare handwaspunten en hygiënekits uit. Hierbij werken we samen met andere humanitaire organisaties en lokale overheden. We volgen altijd de richtlijnen voor de volksgezondheid zoals de betreffende nationale regeringen en gezondheidsautoriteiten die hanteren.