Ze moest helpen met het huishouden en werd van school gehaald. Voor Jim uit Laos veranderde het leven van de ene op de andere dag. Plan International strijdt voor meisjes als Jim, door het belang van onderwijs aan ouders duidelijk te maken. Dankzij de inzet van leraren en de hulp van Plan International kan Jim nu gelukkig weer naar school.

De achttienjarige Jim heeft een droom. Ze wil later haar eigen bakkerij beginnen in Vientiane, de hoofdstad van Laos. Jim woont nu nog in een dorpje op het platteland van het Houne-district, in het noorden van Laos. Ze heeft nog een lange weg te gaan, maar ze gelooft er stellig in dat het kan lukken. Nog niet zo lang geleden was dat heel anders, want als het aan haar moeder lag stond Jim een hele andere toekomst te wachten. Een toekomst waarmee veel meisjes in Laos worden geconfronteerd. “Mijn oma werd ziek en moest thuis verzorgd worden, dus mijn moeder zei dat ik moest stoppen met school”, vertelt Jim.

De moeder van Jim kon de zorg voor de oude vrouw er niet bij hebben, naast alle huishoudelijke taken. Het gezin kan al bijna niet rondkomen van het inkomen dat de vader van Jim verdient, op een bananenplantage. Jim heeft nog een jonger zusje, dat nog naar school gaat, en een oudere broer en zus. Haar broer werkt op een boerderij en stuurt het gezin soms wat extra geld. Dit soort situaties van armoede komen vaak voor op het platteland van Laos. In deze omstandigheden stoppen veel meisjes vaak vroegtijdig met school, omdat ze uitgehuwelijkt worden, huishoudelijke taken krijgen of geld moeten verdienen. Doordat er veel kindhuwelijken in Laos plaatsvinden, heeft het land een van de hoogste percentages tienerzwangerschappen in Zuidoost-Azië.

Minder gewaardeerd

Meisjes moeten vaker stoppen met school dan jongens, omdat onderwijs voor meisjes veel minder wordt gewaardeerd dan dat voor jongens. “Sommige ouders dwingen hun kinderen om te trouwen, maar er ontstaat wel steeds meer bewustwording omtrent dit probleem”, zegt Chanthachone Vongphet, lerares uit het dorp waar Jim woont.

Plan International bevordert onderwijs voor meisjes in Laos, met steun van het Finse ministerie van Buitenlandse Zaken. We hebben lesmateriaal ontwikkeld dat onderwerpen als kindhuwelijken behandelt, gericht op jongeren, leraren en zorgmedewerkers. Jongeren zijn direct betrokken geweest bij het samenstellen van het lesmateriaal. Ook zijn we gestart met jongerenclubs, waar onderwerpen als meisjesrechten, het belang van onderwijs, de negatieve consequenties van kindhuwelijken en gelijkheid besproken worden. De leerlingen die meedoen met de clubs leren levensvaardigheden, koken, zingen, acteren en andere kunstvormen en sporten.

Kennis delen

Lerares Vongphet leidt een jongerenclub met meer dan 40 leden. De club komt ’s middags na schooltijd bij elkaar. De deelnemers leren over hun rechten en worden aangemoedigd om hun kennis te delen met hun vrienden en andere mensen in hun gemeenschap. “Ik heb veel geleerd over gelijkheid, de maatschappij en mensenrechten”, zegt Thongxai (15), een van de jongeren.

Ook Tamon, vijftien jaar oud, doet mee met de jongerenclub. Hij kent meisjes van zijn leeftijd die gedwongen zijn om te trouwen. “Als een familie geen geld heeft, denken de ouders dat de enige optie is om hun dochter uit te huwelijken”, legt Tamon uit.

Het werk van Plan International in de gemeenschap werpt al vruchten af, want het aantal kindhuwelijken in de omgeving neemt af. Vongphet merkt op dat de leerlingen over het algemeen vrolijker zijn en meer zelfvertrouwen hebben ontwikkeld, doordat ze nieuwe vaardigheden hebben geleerd.

Het is erg fijn voor de kinderen om onderwerpen te kunnen bespreken die hen bezig houden, maar meestal niet besproken zouden worden. “Veel jongeren waren eerst verlegen, maar nu weten ze hoe ze moeilijke onderwerpen zoals kindhuwelijken kunnen bespreken”, vertelt Vongphet. “We kunnen openlijk praten over wat we maar willen”, vult Tamon aan.

De verandering is aan meerdere dingen te merken. Meisjes tonen bijvoorbeeld meer interesse in sport en ze nemen vaker een leidende rol in studentenorganisaties, zoals de jongens dat al deden.

Belang van onderwijs

De moeder van Jim begrijpt inmiddels het belang van onderwijs. Na anderhalve maand thuis helpen mag Jim weer naar school. Jims leraren en medewerkers van Plan International hebben haar familie weten te overtuigen. ”Mijn vader was er altijd al voor om me naar school te laten gaan, maar mijn moeder niet. Een van mijn leraren is meerdere keren bij ons thuis geweest om het met ze te bespreken. Tijdens het eerste bezoek hadden de docent en mijn moeder alleen maar ruzie. Maar na het tweede bezoek begon mijn moeder het eindelijk te begrijpen”, vertelt Jim.

Haar leven is nog steeds niet makkelijk. Jim moet haar ouders veel helpen met dagelijkse taken, waaronder koken, water halen en de kippen en eenden voeren. Gelukkig geniet ze van school. Haar favoriete vakken zijn taal en geografie. Ze legt uit dat analfabetisme een groot probleem is voor meisjes in Laos. ”Als je niet kan lezen of schrijven heeft dat veel gevolgen voor je toekomst.”

Bekijk de video