Imam Nega overtuigt mannen en vrouwen te stoppen met besnijdenis

“Ik had één dochter. Een prachtdochter”, vertelt Nega, de imam van het dorp. “Ik heb nog meer kinderen, maar dat zijn jongens. Op een dag werd mijn dochter door haar oma opgehaald voor haar besnijdenis. Na afloop bleef de wond drie dagen bloeden. Mijn dochter is toen overleden. Ik draag een foto van haar als peuter en haar geboortebewijs nog altijd bij me. Mijn vrouw bewaart de foto’s waarop ze wat ouder is.”

“Toen Plan International begon met voorlichting over de gevaren van meisjesbesnijdenis hier in het dorp, heb ik die bijeenkomsten meteen ondersteund. Maar er was veel weerstand, omdat mensen het verschil tussen religie en gebruiken niet kennen. Ze denken dat de islam besnijdenis voorschrijft om een meisje rein en puur te houden. Ik heb ze verteld dat ik mijn eigen dochter heb verloren en dat we moeten stoppen met besnijdenis, omdat het veel problemen kan veroorzaken.”

Gedwongen door oma

“Iedereen in het dorp kent het verhaal intussen. Mensen vertellen het aan elkaar door. Ik wilde niet eens dat mijn dochter besneden zou worden, maar mijn marâtre (niet zijn biologische moeder, maar de andere echtgenote van zijn vader) nam mijn dochter mee naar een naburig dorp. Toen ze terugkwam bloedde ze hevig. Ik vreesde al het ergste. Mijn vrouw werd woedend. Ze zei tegen de marâtre: ‘Ik wilde al niet dat ze besneden werd en kijk nou wat ervan gekomen is. Mijn dochter is gewond.’ Ik werd ook heel boos en riep: ‘Kijk nou wat je mijn dochter en mijn vrouw hebt aangedaan’. Die dag zal ik nooit vergeten. Mijn eigen moeder heeft daarna nooit meer gesproken over besnijdenis van haar kleindochters.”

Grote veranderingen

“Ik kan niet zeggen dat het hele dorp gestopt is met besnijdenis, maar toch zeker 90 procent. Er zijn mensen die koppig vasthouden aan de praktijk, maar zij zullen wel overstag gaan als ze beter weten wat de consequenties zijn. In de moskee praat ik met de mannen uit het dorp, maar ik praat er ook over met imams uit andere dorpen. Ik verdien mijn geld als metselaar. Ook daar praat ik erover.”

Niet in naam van de islam

“In de moskee werk ik samen met een assistent-imam. Hij zei laatst tegen mij: ‘Als ik jouw verhaal niet kende, dan zou ik nog steeds prediken dat deze praktijk volgens onze religie moet worden voortgezet.’ Mensen kunnen geen onderscheid maken tussen wat godsdienst voorschrijft en wat gedaan wordt uit gewoonten, gebruiken of door de invloed van familie. Ze weten niet waar besnijdenis vandaan komt.”

Familie heeft veel invloed

“Ons dorp is eigenlijk één grote familie. Binnen zo’n grote familie neemt de oudste broer de beslissingen. Djeneba is de vrouw van mijn oudste broer. Achter de schermen had zij altijd al veel invloed. Mijn broer nam geen beslissing zonder haar mening te vragen. Sinds mijn broer is overleden, is Djeneba de spil van onze familie. Zij weet alles over iedereen en beïnvloedt alle besluitvorming. Daarnaast geeft ze voorlichting over de gevaren van meisjesbesnijdenissen en steunt zij gelukkig mijn missie. Als zij ergens mee akkoord is, is iedereen ermee akkoord.”

Dit doet Plan International tegen meisjesbesnijdenis

Met projecten in onder andere Mali, Egypte, Ethiopië, Sudan en Kenia strijdt Plan International al jaren tegen meisjesbesnijdenis. Plan International geeft voorlichting over de gezondheidsrisico’s en de rechten van meisjes op het gebied van seksuele gezondheid en zelfbeschikking. Ook worden fabels en taboes de wereld uit geholpen tijdens voorlichtingsbijeenkomsten. Er wordt speciale aandacht gegeven aan grootmoeders, omdat zij vaak degenen zijn die besluiten om hun kleindochters te laten besnijden. Plan werkt samen met besnijdsters, lokale chiefs, dorpsoudsten, religieuze leiders en andere rolmodellen om blijvende gedragsverandering te stimuleren. Ten slotte lobbyt Plan International bij nationale en regionale overheden en bij parlementariërs om meisjesbesnijdenis strafbaar te stellen.