“Ik herinner me elk moment van mijn besnijdenis”
Nog maar negen jaar oud was ze, toen ze genitale verminking moest ondergaan. Barwaaqe wist als jong meisje niet wat haar overkwam, ze wist niet eens wat het woord besnijdenis betekende. “Ik herinner me dat ik heel bang was, ik moest huilen en rende weg. Ik zal het nooit vergeten.”
In Somalië is maar liefst 98 procent van de meisjes en vrouwen tussen de 15 en 49 jaar besneden. Dit cijfer laat zien dat het heel normaal wordt gevonden om meisjes te verminken, het is een diepgewortelde sociale norm. Barwaaqe wil dat daar verandering in komt en daarom strijdt ze nu tegen meisjesbesnijdenis. Ze wil niet dat andere meisjes moeten doorstaan wat zij heeft meegemaakt.
Barwaaqe raakte net als veel andere meisjes getraumatiseerd: “Ik zal het moment dat ik besneden moest worden nooit vergeten. Ik had geen idee wat het betekende, maar ik was heel bang. Steeds als ik terugdenk aan die dag, voel ik weer wat ze me hebben aangedaan.”
Ene schending leidt tot de andere
Nu de droogte in Somalië toeneemt, is het risico dat meisjes besneden worden nog groter. Bijvoorbeeld omdat ze door armoede niet meer naar school kunnen, waardoor ze thuis komen te zitten. Voor veel ouders is uithuwelijking een middel om hun dochter het huis uit te krijgen, zodat ze een kind minder hebben om te voeden. Voordat een meisje uitgehuwelijkt wordt, vindt vaak de besnijdenis plaats. Zo leidt de ene schending van de rechten van een meisje tot de andere.
Meisjesbesnijdenis kan zelfs de dood tot gevolg hebben, bijvoorbeeld door hevige bloedingen of infecties. Maar ook als het meisje het overleeft, zijn de gevolgen vaak ernstig en kunnen ze levenslang last hebben van pijn, bloedingen of zelfs invaliditeit. Bij Barwaaqe leidde de besnijdenis tot een onregelmatige menstruatie, iets waar ze waarschijnlijk nog jarenlang mee zal moeten leven.
“Mijn moeder begreep het niet”
Met ondersteuning van Plan International strijdt Barwaaqe nu tegen meisjesbesnijdenissen, en met succes. “Ik ken de gevolgen. Zowel mijn zus als ik hebben het moeten ondergaan. Mijn moeder begreep destijds niet met welke uitdagingen en problemen meisjes te maken krijgen door de genitale verminking, maar nu is ze zich ervan bewust. Ze heeft het onze jongste zusjes gelukkig niet aangedaan.” Maar Barwaaqe denkt veel verder dan haar eigen familie: “Ik wil graag meer bewustzijn creëren, zodat deze praktijken voorgoed gestopt kunnen worden.”
Hoewel ze nog vaak last ondervindt van wat haar is aangedaan, kijkt Barwaaqe naar de toekomst. Ze reist elke dag drie uur om op school te komen en in de middag weer drie uur naar huis. Maar ze is vastberaden om haar opleiding af te maken: “Ik wil slagen op school, zodat ik mijn ouders kan ondersteunen, maar ook onafhankelijk kan zijn. Als ik mijn opleiding heb afgerond, wil ik als arts of verpleegkundige gaan werken.” Door haar besnijdenis beseft ze hoe belangrijk dat werk is: “Ik wil meisjes en vrouwen helpen die veel gezondheidsproblemen hebben.”
En als ze later zelf kinderen krijgt, weet ze een ding zeker: ze zal haar dochter nooit dwingen om een besnijdenis te ondergaan.