“Ik gilde en huilde maar ontsnappen was onmogelijk”

Nadat Patricia* op haar dertiende werd besneden en op haar vijftiende onbedoeld zwanger raakte, had ze weinig vertrouwen in de toekomst. “Ik werd voor zes koeien en 17.000 Keniaanse Shilling uitgehuwelijkt aan de man die me overhaalde om seks met hem te hebben.”

“Nog altijd houd ik er niet van om een scheermeisje te gebruiken. Het herinnert me aan die afschuwelijke gebeurtenis”, vertelt de nu 24-jarige Patricia die de pijn van haar besnijdenis nooit zal vergeten. Ze was 13 jaar, zat op een kostschool in de stad maar ging tijdens de schoolvakantie terug naar haar dorp. “Mijn stiefmoeder vertelde me op een ochtend dat ik besneden zou worden. Vluchten was onmogelijk. Haar huis was super afgelegen. En de besnijdster stond al op de stoep.”

Ondraaglijke pijn

In de deuropening van het huis werd Patricia besneden waarbij één vrouw vanachter haar bovenlichaam vasthield, twee vrouwen ieder een been vasthielden en de vierde vrouw haar besneed. “De pijn was ondraaglijk. Ik schreeuwde en huilde maar het maakte allemaal niets uit. Ontsnappen kon niet”, vertelt Patricia. “Ik verloor waanzinnig veel bloed en dagen na de besnijdenis kon ik nog steeds niet zelfstandig op mijn benen staan.”

Patricia’s stiefmoeder zei na de besnijdenis dat ze nu een vrouw was en klaar om seks te hebben. Seksuele voorlichting kreeg de tiener echter van niemand; niet op school en evenmin van haar stiefmoeder. Haar eigen moeder was overleden in het kraambed terwijl ze van Patricia beviel.

Ze vonden me raar

Terug op school voelde Patricia zich verschrikkelijk. “Ik werd direct het gesprek van de dag. Op de kostschool voor wezen waar ik naar toe ging, zaten namelijk niet veel leerlingen die net als ik Masai [een nomadenvolk, red.] zijn. De anderen vonden het maar raar dat ik was besneden en wilden niet langer met me omgaan. Vaak zat ik tijdens het eten daardoor alleen.”

Op haar vijftiende ging Patricia naar een middelbare kostschool voor wezen. De school was op ruim een dag reizen van haar geboortedorp. Toen de trein een keer ernstige vertraging had, kwam ze een jongen uit haar dorp tegen die in dezelfde trein zat. “Hij bood aan dat ik die avond wel bij hem kon logeren. Zo kon ik de volgende dag alsnog naar mijn school doorreizen.“ Het leek haar een vriendelijk aanbod. “Eenmaal in zijn kamer bleek hij andere plannen te hebben”, vertelt Patricia die geen seks wilde maar zich door hem liet overhalen. “Het was mijn eerste keer en ik schrok ervan hoeveel pijn het deed.”

Zwanger en uitgehuwelijkt

Vijf maanden later bleek Patricia zwanger. “Mijn vader was zwaar teleurgesteld en zag geen andere mogelijkheid dan me uit te huwelijken”, vertelt het meisje. Hij kwam met de ouders van de jongen die haar had bezwangerd overeen dat ze zes koeien en 17.000 Keniaanse Shilling (154 euro) voor haar moesten betalen. “Ik verhuisde naar het huis van de familie van de jongen en vanaf dat moment woonden we dus samen.”

Patricia’s bevalling verliep uiterst moeizaam. Door haar besnijdenis bestond haar vagina uit stugge littekens. De baby kon er niet goed uitkomen. Twee dagen lang had Patricia weeën waarop de dokters besloten het kind met een spoedkeizersnede te halen. “Hoewel binnen de Masai cultuur afkeurend over een keizersnede wordt gedacht, was ik opgelucht toen mijn zoon ter wereld kwam”, vertelt het meisje.

Weer optimistisch

Haar leven als 16-jarige tienermoeder viel niet mee. “Ik schaamde me voor de hele community en bleef maandenlang zoveel mogelijk binnen.” In 2015 keerde Patricia terug naar de middelbare school terwijl haar schoonmoeder voor haar zoontje zorgde. Twee jaar later haalde ze haar diploma. Maar optimistisch over de toekomst voelde ze zich niet. “Met het afronden van enkel de middelbare school had ik geen idee hoe ik aan een baan kon komen. Mijn man had evenmin werk en door droogte was veel van ons vee overleden. Er was geen geld om verder te studeren”, vertelt Patricia. “Vrouwen uit de buurt begonnen ondertussen steeds meer aan te dringen dat ik meer kinderen moest gaan krijgen.”

Blij met haar baan

Dolblij was Patricia dan ook toen ze in contact kwam met medewerkers van Plan International en in 2018 geselecteerd werd om een training tot naaister te doen. Nog voordat ze de opleiding had afgemaakt, hoorde ze over een baan bij een Chinees bedrijf. Ze hadden naaisters nodig voor het maken van bedrijfskleding. Inmiddels werkt ze ruim een half jaar bij het bedrijf en ze is heel blij met haar baan.

Na een moeilijke jeugd waarin Patricia werd besneden, veel te jong zwanger raakte en werd uitgehuwelijkt, ziet haar toekomst er nu toch veelbelovend uit. “Plan steunde mij en ik vond een tweede kans”, lacht Patricia. “Ik ben ontzettend blij dat ik een baan heb en wil later mijn eigen naaiatelier openen. Mijn zoon zit inmiddels in klas 2 en ik zal er alles aan doen om hem een goede toekomst te bieden.”

^{* Patricia is niet haar echte naam. Vanwege privacy-redenen is haar naam veranderd en is ze onherkenbaar in beeld gebracht.}