Fatoumata gebruikt kunst om aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen

“Hier is een van de schilderijen die ik vorig jaar gemaakt heb. Dit werk laat het onrecht waar meisjes thuis mee te maken krijgen zien.”

Fatoumata (19) is artieste in de dop en meisjesrechtenactiviste in Dakar, Senegal. Ze gebruikt haar schilderijen om zich uit te spreken voor meisjes. Hierin deelt ze de uitdagingen waar meisjes en vrouwen mee te maken, waaronder verkrachting, huiselijk geweld, menstruatie, tienerzwangerschappen en andere politieke problemen. Fatoumata hoopt hiermee verandering teweeg te brengen en andere meisjes te inspireren in actie te komen.

Geweld tegen meisjes en vrouwen

“Het geweld waar meisjes thuis mee te maken krijgen is niet normaal”, vertelt Fatoumata en het staat het recht op onderwijs voor meisjes in de weg. “Onderwijs is niet alleen voor jongens en ook meisjes zouden zonder problemen moeten kunnen leren.”

Geweld tegen meisjes en vrouwen is een groot probleem in Senegal. Uit Senegalees onderzoek bleek dat 27 procent van de vrouwen tussen de 15 en 49 jaar sinds haar vijftiende te maken heeft gehad met fysiek geweld. In de meeste gevallen werd het geweld gepleegd door een echtgenoot of partner. Het onderzoek liet ook zien dat geweld tegen meisjes een van de meest voorkomende, maar minst besproken schending van de mensenrechten in het land is. 68 procent van de meisjes die slachtoffer werden van geweld, spraken er nooit over en zochten geen hulp.

Meisjes doen het huishouden

Ook van schadelijke stereotypen over vrouwen is vaak sprake, legt Fatoumata aan de hand van haar schilderij uit: “Je ziet dat een meisje huishoudelijk werk doet voordat ze naar school gaat, terwijl de jongen ’s ochtends vroeg wakker wordt, zijn tas pakt en direct kan vertrekken. Het meisje moet eerst het huishouden doen voordat ze naar school gaat.”

“Op school kan het meisje zich niet goed concentreren, ze slaat zelfs haar schrift niet open. Ze heeft niet ontbeten voordat ze naar school ging en haar kleren zijn vies geworden. Soms ruikt ze nog naar de afwas die ze die ochtend gedaan heeft, naar de saus die nog in de pan zat.”

Kunst en muziek

Fatoumata is onderdeel van Plan International’s Sisters Create programma in de stad Dakar. Sisters Create geeft meisjes uit armere wijken de mogelijkheid kunst en muziek te maken om zo een verandering in hun gemeenschap teweeg te brengen. Elke woensdag en zaterdagavond zijn er schilderlessen, vertelt Fatoumata. “In dit klaslokaal maken we onze schilderijen en bespreken we onze ideeën.”

Fatoumata’s idee om aandacht te vragen voor vrouwelijk leiderschap, geweld tegen vrouwen en gelijke rechten voor meisjes zorgde ervoor dat ze geselecteerd werd voor het Sister Create programma. Vooral omdat ze in haar kunstwerken de rechten van meisjes en kinderen centraal zet.

“We moeten meisjes serieus nemen”

“De uitdagingen waar meisjes voor staan inspireren me. Met mijn schilderijen kan ik laten zien waar meisjes mee te maken krijgen. Er zijn maar weinig vrouwelijke schilders, juist daarom heb ik voor schilderen gekozen. Om me te kunnen uiten en om me uit te spreken voor meisjes en vrouwen.”

Ze gaat verder: “Ik zou graag zien dat meisjes serieus genomen worden. Dat mensen ze niet langer onderschatten en dat we stoppen met praten over werk dat meisjes niet of juist wel zouden kunnen en moeten doen. Meisjes kunnen net zo goed elektricien worden, of bouwvakker.”

Meisjes moeten ook het woord krijgen in de politiek, zegt ze. “Want meisjes hebben goede ideeën die de politiek vooruit kunnen helpen. Er moet naar meisjes geluisterd worden en de ruimte geboden worden voor hun plannen.”

“Ik zou iedereen dan ook willen vragen meisjes te helpen en ze training te geven, zodat ze sterke leiders kunnen worden en voor zichzelf op kunnen komen.”