Trigger warning: gevoelige content omtrent meisjesbesnijdenis

In Somalië is meisjesbesnijdenis, of genitale verminking, nog aan de orde van de dag. Wel 99 procent van de vrouwen in Somalië is besneden (Unicef 2022). Vrouwen die besnijdenis hebben ondergaan kampen dagelijks met de lichamelijke en psychische gevolgen. Saafi (48), Cawo (28) en Rahma (38) maakten het zelf mee. Nu strijden zij ervoor dat hun kinderen niet hetzelfde lot hoeven te ondergaan.

De drie vrouwen wonen in een vluchtelingenkamp in Somaliland, een onafhankelijke regio in Somalië. “Binnen het kamp zijn er twee groepen, één tegen en één voor besnijdenis,” legt Saafi uit. “Ongeveer zeventig procent is nog steeds voor besnijdenis in onze community. Maar zij weten niet hoe schadelijk genitale verminking is.”

Pijn en bloedingen

Saafi is moeder van tien kinderen, waaronder vier dochters. “Twee van hen zijn besneden, de andere twee ga ik nooit laten besnijden,” zegt ze stellig. “Het heeft niets met religie te maken en kan ernstige gevolgen hebben, zoals pijn, bloedingen of zelfs de dood. Ik wil iedereen meegeven dat geen enkel onderdeel van hun lichaam verboden is. Genitale verminking richt alleen maar schade aan, dus stop hiermee!”

Onbesneden meisjes zouden onrein zijn

De vrouwen in het kamp die besnijdenis goedkeuren zijn vaak oudere vrouwen. Zij denken dat de geslachtsdelen van meisjes zondig zijn en verwijderd moeten worden. Hoewel meisjesbesnijdenis in geen enkel religieus boek terug te vinden is, beweren ze dat besnijdenis een religieuze vereiste is. Meisjes zouden niet kunnen trouwen zonder eerst besneden te worden om ze rein te maken.

Praten met ouderen

Saafi gaat vaak met de oudere vrouwen in het kamp praten om hen te vragen te stoppen met het promoten van meisjesbesnijdenis. “De ouderen zeggen dat ze ermee zullen stoppen, maar ze gaan tóch door. De nieuwe generatie zijn degenen die voorgoed voor verandering kunnen zorgen. Zij weten inmiddels dat genitale verminking verkeerd is.”

“Ik leef tot op de dag van vandaag met de gevolgen”

Cawo behoort tot deze jongere generatie vrouwen. Ze is getrouwd en heeft een dochter van een jaar oud. Ze onderging een van de meest extreme vormen van genitale verminking, waarbij al haar uitwendige genitaliën werden verwijderd en haar vaginale opening werd dichtgenaaid.

“Ik leef tot op de dag van vandaag met de gevolgen. Ik was tien jaar oud toen ik werd besneden. Ik schrok me dood toen ik de vrouw met de kleine mesjes zag. De wond is nooit goed genezen. Ik voel heftige pijn als ik ongesteld ben en heb meerdere infecties gekregen,” vertelt Cawo.

Een zware bevalling

Cawo trouwde toen ze negentien jaar oud was. Op haar huwelijksnacht moest haar vaginale opening worden opengesneden. Ook de bevalling van haar kind ging extra moeizaam. De dokter moest haar vagina verder opensnijden zodat de baby er doorheen kon: “Ik raakte hierna veertig dagen verlamd. Bevallen is sowieso al pijnlijk, maar de pijn werd verdubbeld door mijn besnijdenis. Een jaar later ben ik nog steeds niet volledig hersteld.”

“Ik wil niet dat mijn dochter dit ook moet ondergaan”

Cawo wil haar jonge dochter koste wat kost beschermen. “Besnijdenis heeft het mij zo veel pijn gedaan. Ik wil niet dat mijn dochter dit ook moet ondergaan. Geen enkel meisje zou dit mogen meemaken.”

“Verandering duurt lang”

Ook Rahma wil graag een einde te maken aan besnijdenis in Somalië. Hiervoor moet iedereen de handen ineenslaan, zegt ze: “De ngo’s, religieuze leiders en regeringen moeten met één stem spreken om genitale verminking te stoppen. Verandering duurt lang en we moeten blijven strijden om onze mensen ervan te overtuigen dat meisjesbesnijdenis schadelijk is.”

Samen kunnen we meisjesbesnijdenis bestrijden

Rahma heeft drie kinderen, twee zoons en een dochter: “Vroeger zeiden de ouderen in de community dat meisjes die geen besnijdenis hebben ondergaan, nooit zouden trouwen. Maar nu geloof ik dat mijn dochter daar geen problemen mee zal hebben. Ze zal iemand vinden die haar wil zoals ze is. Samen kunnen we meisjesbesnijdenis bestrijden!”

Dit doet Plan International

Plan International werkt samen met het Network Against FGM in Somaliland (NAFIS) om mensen in het vluchtelingenkamp beter te informeren over meisjesbesnijdenis en de schadelijke gevolgen ervan. We geven workshops over de gevolgen van praktijken zoals meisjesbesnijdenis, kindhuwelijken en tienerzwangerschappen.

“De workshop van Plan International heeft mij geholpen om de negatieve gevolgen voor de gezondheid van meisjes te begrijpen. Niet alleen ik, maar de hele community is zich nu meer bewust van de gevolgen. Ik heb een tienjarige dochter en ik zal haar nooit laten besnijden,” zegt Rahma vastberaden.

Heb je te maken met meisjesbesnijdenis? Voor advies, het maken van een melding, een doorverwijzing naar opvang of andere hulp kun je contact opnemen met Veilig Thuis.