“Als ik later dochters krijg, dan zullen zij nooit besneden worden”

In Somalië staan de rechten van meisjes en vrouwen ernstig onder druk. Als gevolg van conflicten en droogte moeten meisjes en vrouwen hun huis verlaten en naar een ander deel van Somalië vluchten. Ze komen vervolgens terecht in een opvangkamp voor ontheemden. Het risico op onder andere meisjesbesnijdenis neemt hierdoor toe.

De terugkerende droogte in Somalië zorgt voor veel problemen. Zo ontstaan er veel ziekten en is er, door het gebrek aan voedzaam eten, ook sprake van ondervoeding. Met name meisjes en vrouwen komen voor veel uitdagingen te staan, zeker wanneer ze in een opvangkamp moeten verblijven vanwege de problemen in het land. Steeds meer meisjes stoppen met school, waardoor ook de kans dat ze besneden worden groter is. En dat leidt weer tot een toegenomen risico op een kindhuwelijk. De meerderheid van de meisjes in Somalië ondergaat een besnijdenis, met alle negatieve gevolgen van dien. Barwaaqe* (19) en Marwa* (14) wonen in een opvangkamp voor ontheemden in Somalië en werden slachtoffer van meisjesbesnijdenis. “Ik zal het moment nooit vergeten, het komt nog vaak voorbij in mijn gedachten”, vertelt Barwaaqe.

“Ik probeerde weg te rennen”

“Ik kan mij vooral nog heel veel angst herinneren. Ik was negen jaar oud en ik had geen idee wat een meisjesbesnijdenis was. Ik zal nooit vergeten dat ik huilde en probeerde weg te rennen.” De dag waarop Barwaaqe werd besneden was voor haar zeer traumatisch. Het heeft niet alleen een onregelmatige menstruatiecyclus veroorzaakt, maar ook veel angst. “Vandaag de dag voel ik nog steeds de schade die ze hebben aangericht.”

“Ik had er zelf niets over te zeggen”

Marwa kan zich vooral nog de ondraaglijke pijn herinneren die ze toen gevoeld heeft. “Het gebeurde ‘s ochtends. Ik was alleen met mijn moeder en een traditionele besnijder. Van tevoren was me al verteld wat me te wachten stond en dat het pijnlijk zou zijn. Maar de pijn die ik heb ervaren, was nog erger dan ik mij ooit had kunnen voorstellen. Ik had er zelf niets over te zeggen”, vertelt Marwa. De moeder van Marwa vertelde haar dochter dat alle meisjes besneden moeten worden, omdat het noodzakelijk is om ‘ongewenste zonde’ tegen te gaan. “Ik heb vier dagen lang extreme pijn gevoeld en alleen maar op bed kunnen liggen. Elk lichaamsdeel was pijnlijk. Gelukkig geneesde ik snel en ging het beter, maar de herinnering is nooit meer weggegaan.”

Onderwijs

Marwa is nog nooit naar school geweest en kan daardoor niet lezen en schrijven. Barwaaqe daarentegen is een van de weinige gelukkigen die wel de kans krijgt om naar school te gaan. Maar m op school te komen, moet ze elke dag drie uur reizen met een tuktuk. Toch heeft ze de hoop dat ze de middelbare school kan afmaken. “Ik heb bepaalde doelen in mijn leven, zoals het halen van mijn diploma, zodat ik mijn ouders kan ondersteunen.” Ook weet Barwaaqe dat ze met een diploma minder afhankelijk zal zijn van anderen. Als ze klaar is met school wil ze in de gezondheidszorg werken. “Ik kan dan meer leren over mijn eigen gezondheid. Daarnaast kan ik dan meisjes en vrouwen helpen die problemen hebben met hun gezondheid”, vertelt ze. Barwaaqe is er nog niet over uit of ze dokter of verloskundige wil worden.

Dochters

Zowel Marwa als Barwaaqe weten één ding zeker: “Als ik later ga trouwen en dochters krijg, dan zullen zij nooit besneden worden.” Ze vinden meisjesbesnijdenis onacceptabel en willen er dan ook alles aan doen om het te stoppen. “Ik ben zelf slachtoffer geworden van een besnijdenis en daardoor ken ik alle gevolgen. Toen ik besneden werd, kende mijn moeder deze gevolgen niet. Ik wil graag meer bewustzijn creëren rondom meisjesbesnijdenissen, zodat we er voorgoed een einde aan kunnen maken”, zegt Barwaaqe. Toen Barwaaqe’s moeder leerde over de gevolgen van een meisjesbesnijdenis, heeft ze ervoor gekozen om het jongere zusje van Barwaaqe niet te laten besnijden.

Ook Marwa pleit hier in haar familie voor. Ze is bang dat haar ouders niet naar haar zullen luisteren, maar dat houdt haar niet tegen. “Ik zal er alles aan doen om mijn ouders ervan te overtuigen dat mijn jongere zusje niet besneden moet worden”, zegt ze.