Oorzaken & gevolgen van kindhuwelijken

Kindhuwelijken komen bijna altijd voort uit onderliggende gendernormen, zoals de gedachte dat meisjes alleen bestemd zijn om te trouwen, kinderen te baren en het huishouden te doen. Het is een complex probleem met meerdere oorzaken en grote gevolgen. We zetten ze hieronder op een rij.

Oorzaken

  1. Armoede
    Meisjes worden vaker uitgehuwelijkt als er sprake is van armoede. Er is dan tenslotte één mond minder om te voeden. Bovendien is de eventuele bruidsschat die ouders betalen voor hun dochter goedkoper wanneer ze jong is en geen opleiding heeft. Of de ouders van het meisje ontvangen juist een bruidsschat voor hun dochter, waardoor ze meer geld te besteden hebben.
  2. Discriminatie
    In veel delen van de wereld ziet men meisjes als minderwaardig aan jongens. Deze schadelijke normen omtrent gender leiden tot discriminatie. Meisjes moeten zo snel mogelijk trouwen, kinderen krijgen en voor het huishouden zorgen. Jongens moeten later voor de kost zorgen en daarom is het belangrijk dat zij wel een opleiding volgen. Voor meisjes is een opleiding niet nodig. Daarom zijn zij volgens deze opvatting al veel vroeger klaar om te trouwen.
  3. Sociale druk, imagoschade en gewoontes
    Het huwelijk is voor ouders een manier om een goede toekomst te regelen voor hun dochter. Ze denken haar zo ook te beschermen tegen verkrachting en ander fysiek geweld, terwijl fysiek of seksueel geweld juist binnen een gedwongen huwelijk vaak voorkomt. Of ouders willen de schande van seks of een zwangerschap voor het huwelijk voorkomen. Kindhuwelijken zijn niet aan één gebied of godsdienst gebonden. Ze komen voor in alle werelddelen en in alle religies.
  4. Gebrek aan onderwijs
    Ongeschoolde ouders huwelijken hun (ongeschoolde) dochters vaak heel jong uit. Deze ouders weten niet beter en een huwelijk is vaak de enige manier om het hoofd boven water te houden. Ook gebrek aan onderwijs, juiste informatie en perspectief kan ervoor zorgen dat meisjes zelf op een te jonge leeftijd willen trouwen. Deze stap kan worden geromantiseerd omdat ze denken dat een huwelijk een kans op een beter leven betekent.Meisjes die wél naar school gaan hebben drie keer meer kans om aan een kindhuwelijk te ontsnappen. Ze zijn mondiger, weten vaak beter wat hun rechten zijn en kunnen beter met hun ouders bespreken dat ze niet op jonge leeftijd willen trouwen. Bovendien hebben ze met een diploma op zak meer kans om een baan te vinden en hebben ze ook voor zichzelf een andere toekomst in gedachten, omdat ze een beter perspectief hebben.
  5. Gebrekkige wetgeving
    In 81 landen wereldwijd is het kindhuwelijk nog steeds toegestaan. In Saoedi-Arabië, Djibouti, Sri Lanka en Jemen is er geen minimumleeftijd waarop jongens en meisjes mogen trouwen. En in veel landen waar wel een minimumhuwelijksleeftijd van achttien jaar in de wet is vastgelegd, wordt deze wet niet voldoende gehandhaafd.Een andere oorzaak is het ontbreken van goede geboorte- en huwelijksregistratie. De leeftijd van het meisje is daardoor onbekend en dus kan ze te jong worden uitgehuwelijkt.
    Bron: World Policy Center, 2018
  6. (Natuur)rampen en conflict
    We zien een sterke toename van het aantal kindhuwelijken ten tijde van (natuur)rampen, conflicten en pandemieën. Scholen sluiten en onzekerheid en armoede nemen toe, waardoor ouders sneller besluiten hun dochters uit te huwelijken.
  7. Tienerzwangerschappen
    Tienerzwangerschappen kunnen zowel de oorzaak als een gevolg van kindhuwelijken zijn. Jongeren in lage- en middeninkomenslanden leren vaak weinig over het functioneren van hun eigen lichaam. Seksuele voorlichting ontbreekt en ze krijgen geen informatie over zwanger zijn, bevallen, het moederschap, de zorg voor kinderen of veilige abortus. Vooral meisjes weten niet dat zij het recht hebben om zelf te bepalen met wie, wanneer en hoeveel kinderen ze krijgen. Wanneer een meisje zwanger blijkt te zijn zal ze in vele gevallen moeten stoppen met school en gedwongen worden om te trouwen. Ze heeft hierin geen keus: de rol van moeder en echtgenote wordt haar toegewezen.

Gevolgen voor meisjes

  1. Vroegtijdig stoppen met school
    Meisjes die gedwongen worden te trouwen, moeten vaak stoppen met school. Hierdoor kunnen zij zich niet verder ontwikkelen en hebben ze nauwelijks of geen kans op het vinden van een baan. Ongeschoold, jong en vaak geïsoleerd van de buitenwereld zorgen zij voor de kinderen en het huishouden. Ze geven bestaande gewoontes en praktijken door aan hun kinderen. De kans dat hun dochters ook jong worden uitgehuwelijkt is daardoor heel groot. Zo blijft de vicieuze cirkel in stand.
  2. Huiselijk geweld
    Kindbruiden worden vaker slachtoffer van huiselijk geweld, seksueel misbruik, verwaarlozing, vernedering en bedreiging. Ze kunnen te maken krijgen met symptomen van post-traumatische stress, zoals angst, (ernstige) depressie en gevoelens van hopeloosheid en hulpeloosheid.
  3. Tienerzwangerschap en gezondheidsproblemen
    Kindbruiden krijgen vaak op veel te jonge leeftijd kinderen, terwijl hun lichaam nog helemaal niet klaar is voor een zwangerschap en een bevalling. Dit brengt grote gezondheidsrisico’s met zich mee, en hoe jonger de moeders zijn hoe groter het risico op complicaties is. Meisjes tussen de tien en veertien jaar hebben tot vijf keer meer kans om te overlijden bij de bevalling dan vrouwen tussen de twintig en 24 jaar. Elk jaar sterven er 50.000 meisjes tijdens de zwangerschap of bevalling.Complicaties bij vroegtijdige zwangerschappen en bevallingen zijn in lage- en middeninkomenslanden een van de grootste doodsoorzaken van meisjes tussen de vijftien en negentien. Bevallen terwijl het lijf hier nog niet aan toe is, kan ook leiden tot een fistel. Dit is een ernstige beschadiging tussen de baarmoederwand en de blaas of het rectum, wat leidt tot blijvende incontinentie. Ook het risico op besmetting met hiv is voor kindbruiden veel hoger, omdat ze vaak trouwen met mannen die veel ouder zijn en meer seksuele relaties hebben (gehad). In de regio Sub-Sahara Afrika hebben meisjes tussen de vijftien en negentien jaar twee keer zoveel kans om een hiv-besmetting op te lopen dan jongens van dezelfde leeftijd.

Bron: UNICEF, 2018
Girls Not Brides, 2018

Terug naar het dossier 'Kindhuwelijken'

Help jij ook mee?

Geef tegen kindhuwelijken!

Doneer nu