18+: Ending Child Marriage in Malawi, Zambia, Mozambique en Zimbabwe

In de zomer van 2014 startte Plan met het vervolgproject ‘Nee, ik wil…’, eveneens met subsidie van de Nederlandse overheid en in samenwerking met CHOICE for Youth and Sexuality. In dit project, dat een vervolg is op het Girl Power-programma, ligt de nadruk op lobby en pleitbezorging in het kader van empowerment van meisjes. Gemeenschappen worden gemobiliseerd om kindhuwelijken aan te pakken en overtredingen aan te geven. Politie, lokale overheden en parlementariërs krijgen een training om kindhuwelijken tegen te gaan. Meer dan de helft van de meisjes in Mozambique en iets minder dan de helft in Malawi en Zambia trouwen voor hun 18e jaar. In Zimbabwe geldt dit voor een derde van de meisjes.

Het 18+-programma is gericht op het verminderen en uiteindelijk uitbannen van het kindhuwelijk. Plan betrekt hierbij de verschillende actoren die invloed hebben op het voortbestaan van kindhuwelijken. Plan wil de diepgewortelde attitudes die aan het kindhuwelijk ten grondslag liggen veranderen, een omgeving creëren waarin mensen de rechten van meisjes erkennen en beschermen en meisjes de middelen en het zelfvertrouwen geven om in te gaan tegen deze praktijk.

Uitgangspunten 18+

• Meisjes beschermen tegen het kindhuwelijk.
• Het creëren en versterken van mechanismes die kinderen, en vooral meisjes, op school houden.
• Het opzetten van een door meisjes gestuurde beweging tegen kindhuwelijken.
• Het realiseren van een partnerschap tussen verschillende NGO’s en regionale instituten.

Doelstellingen

• Bewustwording over de effecten van het kindhuwelijk bij alle actoren die een rol spelen zijn bij het voortbestaan van kindhuwelijken.
• Meisjes aanmoedigen om zich uit te spreken en mee te doen in de strijd tegen het kindhuwelijk.
• Het hervormen van de wetten en beleid inzake kindhuwelijken, zoals het verhogen van de wettelijke minimumleeftijd om te trouwen naar 18 jaar voor zowel meisjes als jongens.
• Verandering bewerkstelligen van culturele en sociale attitudes ten aanzien van kindhuwelijken.
• Het realiseren van onderwijshervormingen die meisjes aanmoedigen onderwijs te volgen, in samenwerking met de betrokken families en gemeenschappen.

Stand van zaken (2014-2015)

In Zimbabwe is de 18+-campagne erg succesvol.

• Ongeveer 75000 mensen hebben gekeken naar de theatervoorstellingen, waarin het probleem van kindhuwelijken werd benadrukt.
• Plan heeft de urgentie van het probleem aangekaart bij parlementariërs en getracht hen op één lijn te krijgen om te pleitten voor nieuwe wetten waarbij de minimale leeftijd om te trouwen wordt verhoogd naar 18.
• In het betrekken van dorpschiefs is ook een veel voortgang geboekt: een grote groep van deze traditionele leiders heeft toegezegd zich sterk te maken voor het beëindigen van kindhuwelijken in hun gemeenschap.

Ook in Zambia werkt Plan in het kader van het 18+-programma samen met chiefs om traditionele attitudes aan te pakken.

• Traditionele chiefs krijgen trainingen en ondersteuning van Plan om op te treden als bewakers van het Zambiaanse beleid inzake kindhuwelijken.
• Aanzienlijk meer kindhuwelijken worden gemeld bij de chiefs, die na een melding in actie komen om het huwelijk te verhinderen.
• In verschillende dorpen in Zambia hebben gemeenschapsleiders een contract getekend waarmee zij zich committeren om kindhuwelijken in hun dorp te bestrijden.
• Chiefs en oud-parlementariërs geven trainingen aan hun collega’s, zodat ze effectiever kunnen lobbyen voor betere wetgeving inzake kindhuwelijken en de handhaving daarvan.

In Malawi brengen door Plan getrainde groepen uit de communities kindhuwelijken en de gevaren daarvan onder de aandacht en zetten zich in om traditionele attitudes te veranderen. Ze werken daarbij samen met jonge moeders, meisjes, traditionele leiders en ouders.

• Op basis van de verhalen van jonge moeders en getrouwde meisjes zijn plannen geformuleerd om het kindhuwelijk in de verschillende dorpen gericht aan te pakken.
• Uit deze verhalen werd duidelijk dat de nadruk moet liggen op het verstrekken van informatie over de desastreuse gevolgen van het kindhuwelijk, gesprekken met ouders en het in staat stellen van meisjes om voor hun rechten op te komen.
• Tot nu toe zijn met voorlichting en lobby door gemeenschapsgroepen 20 gemeenschapsleiders bereikt.
• Informatie is verspreid in 76 dorpen en bij 847 families en 900 meisjes.
• De 847 families hebben beloofd hun kinderen niet voor hun 18e te laten trouwen.
• 897 meisjes hebben hun voornemen uitgesproken niet voor hun 18e te zullen trouwen.
• Plan-medewerkers geven ook informatie over de wetgeving van Malawi met betrekking tot het kindhuwelijk en de bescherming van kinderen. Het bleek dat maar 33 procent van alle families op de hoogte was van deze wetgeving.

In Mozambique gaat Plan’s bewustwordingscampagne in het kader van het 18+-programma onverminderd door.

• De nadruk ligt op bewustwording over de negatieve gevolgen van kindhuwelijken en gedrags- en attitudeverandering.
• Het programma wordt uitgevoerd op lokaal en nationaal niveau en bereikt 4.825 meisjes direct en 24.000 mensen indirect. Het gaat dan om leraren, ouders, mentoren en dorpsgenoten.
• Tot nu toe is het gelukt om het percentage meisjes die voor hun 18e trouwt in het programmagebied te verlagen van 52 procent naar 48 procent.