Building Back Better: Aanpak seksuele uitbuiting van kinderen ten tijde van de coronacrisis

*Dit project van de Down to Zero-alliantie is afgelopen.

Wereldwijd zijn zo’n 2 miljoen kinderen slachtoffer van seksuele uitbuiting. Het Building Back Better-programma van de Down to Zero-alliantie wil de wereldwijde toename van seksuele uitbuiting van kinderen tijdens en na de coronacrisis aanpakken. We hebben als doel: meer dan 100.000 mensen en 1.000 organisaties ondersteunen in twaalf landen in Azië en Latijns-Amerika. We maken samen een vuist in lobby om beleid te veranderen en een duurzaam verschil te maken voor kinderen. De alliantie bestaat uit Terre des Hommes, Plan International, Defence for Children-ECPAT, Free a Girl en ICCO (onderdeel van Cordaid), gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

kinderen tekenen in Thailand
Kinderen in Thailand die seksuele uitbuiting hebben meegemaakt tekenen hun eigen gezicht, of een wezen uit hun fantasie waar ze zich mee verbonden voelen.
Fotograaf: Marieke van der Velden.

Toename in seksuele uitbuiting van kinderen door impact corona

De coronacrisis maakt kinderen kwetsbaar. Strenge maatregelen van overheden om verspreiding van het virus te beperken, hebben het dagelijks leven drastisch veranderd. Onderliggende oorzaken voor deze toegenomen kwetsbaarheid zijn:

o   Door de lockdowns en het korten van overheidsgelden is er minder hulp beschikbaar voor kinderen. Huisbezoeken voor kinderen die het risico lopen slachtoffer te worden van uitbuiting zijn bijvoorbeeld drastisch ingeperkt. Een ander gevolg van deze situatie is dat het veel lastiger is om misstanden te rapporteren waardoor zaken van de radar blijven bij instanties.

o   Door de lockdowns en het sluiten van scholen zijn meer kinderen thuis. Voor sommige kinderen is thuis geen veilige plek. Ouders hebben het vaak extra druk en kinderen zijn daardoor meer op zichzelf aangewezen. Online seksuele uitbuiting van kinderen is daardoor wereldwijd toegenomen. Doordat kinderen veel minder contact hebben met volwassenen die normaal gesproken signalen van misbruik zouden herkennen, zoals leraren en  sportcoaches, is de problematiek nog onzichtbaarder geworden. 

o   Door het grote verlies aan banen en de enorme economische onzekerheid die is ontstaan, kunnen ouders sneller in de situatie komen dat zij zich genoodzaakt voelen om hun kinderen mee te geven aan bijvoorbeeld mensenhandelaren, met de belofte op werk en een beter bestaan. Mensenhandelaren en andere criminelen springen hier handig op in. Zij bieden ouders geld, goederen of hulp in ruil voor de diensten van kinderen. Er is simpelweg geld nodig om te overleven. Dat is zeer schrijnend. Niet alleen door het verlies van inkomen zijn families ontwricht; er zijn kinderen die hun ouders zijn verloren door Covid-19 waardoor zij extra kwetsbaar zijn voor kinderhandel en seksuele uitbuiting. 

meisje hangt uit het raam in India

Building Back Better

Binnen het Building Back Better-programma ondersteunen we kinderen, hun ouders en hun omgeving in twaalf landen. Daarnaast versterken we kinderbeschermingssystemen en verenigen we onze krachten in de lobby richting nationale, regionale en internationale actoren en het bedrijfsleven. Met als doel: seksuele uitbuiting van kinderen aan te pakken en op de agenda te houden, tijdens en na de coronacrisis. Building Back Better ligt in het verlengde van het eerder uitgevoerde programma Down to Zero, waarin we sinds 2016 – in dezelfde regio’s- strijden tegen seksuele uitbuiting van kinderen. 

Kinderen bewust maken van hun rechten

Het is van belang dat kinderen op de hoogte zijn van hun rechten en hiervoor op kunnen komen, voor zichzelf en voor elkaar. Daarom krijgen kinderen binnen ons programma voorlichting over seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. Versterkt door deze kennis kunnen kinderen zelf bijdragen aan betere preventie van seksuele uitbuiting. Daarnaast leren kinderen bij welke instanties of diensten ze terecht kunnen als ze risico lopen of slachtoffer zijn geworden van uitbuiting. De organisaties bieden dan psychosociale, medische en juridische hulp. Bovendien krijgen slachtoffers onderdak, onderwijs en de mogelijkheid tot het volgen van een beroepsopleiding om economisch zelfstandig te worden. We trainen jongeren om youth advocate te worden zodat zij voor hun eigen rechten kunnen opkomen. 

Verantwoordelijkheden van gemeenschap, overheid en bedrijfsleven 

We richten ons daarnaast op actoren die een belangrijke rol spelen in het voorkomen van seksuele uitbuiting of het verlenen van zorg en diensten aan slachtoffers. We versterken de beschermende rol van ouders, verzorgers en gemeenschapsleiders in hun missie om seksuele uitbuiting te voorkomen en betere bescherming te bieden, juist in deze moeilijke tijden. Binnen het programma werken we samen met politie en justitie om seksuele uitbuiting op een kind- en gendervriendelijke manier aan te pakken. We sporen regionale en internationale openbare instellingen en de particuliere sector aan om prioriteit te geven aan seksuele uitbuiting. Ten slotte wordt op nationaal en internationaal niveau gelobbyd om meer aandacht te besteden aan het voorkomen van seksuele uitbuiting.

Demonstraties tegen seksuele uitbuiting in de stad Salvador de Bahia, Brazilië, georganiseerd door de Down to Zero alliantie.

Vijf organisaties in twaalf landen

Het Building Back Better-programma wordt uitgevoerd in India, Bangladesh, Nepal, Indonesië, Filippijnen, Thailand, Bolivia, Colombia, Peru, Nicaragua, Brazilië en de Dominicaanse Republiek.

Midterm Progress Report Mei - November 2021 Down to Zero staat in de Volkskrant Magazine! Lees hier het eerste artikel over ons werk in de Filipijnen In de Volkskrant magazine: Down to Zero in Bolivia In de Volkskrant magazine: Down to Zero op school in Nepal In de Volkskrant magazine: Seksuele uitbuiting van kinderen nog steeds een urgent probleem Eindrapport Building Back Better