Seks buiten het huwelijk mogelijk strafbaar in Indonesië

Studenten gingen deze week in de Indonesische hoofdstad Jakarta de straat op. Zij demonstreerden tegen het voornemen van de Indonsische overheid om het wetboek van strafrecht te herzien. Onder meer ongehuwd samenwonen, overspel en seks buiten het huwelijk zouden strafbaar worden gesteld. Na felle kritiek van media en verschillende organisaties in binnen- en buitenland riep president Joko Widodo op de stemming op te schorten. Het nieuwe parlement, dat 1 oktober aantreedt, moet er opnieuw mee aan de slag.

De Yes I Do Alliantie, een samenwerkingsverband tussen Plan International, Amref Flying Doctors, CHOICE for Youth and Sexuality, KIT Royal Tropical Institute, Rutgers en het ministerie van Buitenlandse Zaken, vindt de wetsvoorstellen zeer verontrustend en schadelijk voor de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van met name meisjes en jonge vrouwen. Wij als Yes I Do Alliantie ondersteunen de lobbyactiviteiten tegen de wetswijzigingen.

De Yes I Do Alliantie houdt in Indonesië voorlichtingsbijeenkomsten en geeft trainingen aan nationale en lokale autoriteiten, gezondheidszorginstellingen en ouders en jongeren om hun kennis over de noodzaak van preventie van kindhuwelijken en tienerzwangerschappen te vergroten, de informatieverstrekking en zorgverlening op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid te verbeteren en zo de nakoming van de rechten van meisjes en jonge vrouwen te verbeteren.

Huwelijksleeftijd meisjes in Indonesië verhoogd naar 19 jaar

Er was ook goed nieuws. Het Indonesische parlement heeft ingestemd met een wetswijziging die de minimumleeftijd om te trouwen verhoogt naar negentien voor zowel mannen als vrouwen. Deze grens lag voorheen op zestien jaar voor meisjes. De minimumleeftijd voor jongens was al vastgesteld op negentien jaar. De wetswijziging is doorgevoerd onder druk van vrouwen- en kinderrechtenorganisaties. De lobbyactiviteiten van onder meer de Yes I Do Alliantie hebben zijn vruchten afgeworpen.
Indonesië is één van de tien landen ter wereld met het hoogste absolute aantal kindbruiden. 11,2 procent van de Indonesische meisjes trouwt al voor haar achttiende verjaardag. Kindhuwelijken leiden tot het vroegtijdig overlijden van baby’s en moeders, huiselijk geweld, vroegtijdig stoppen met school en werken kinderarbeid in de hand. De Indonesische Minister voor Vrouwenrechten en Kinderbescherming Yohana Yembise noemt de verhoging van de huwelijksleeftijd naar 19 jaar, die ‘eindelijk na 45 jaar’ is doorgevoerd, dan ook een ‘geschenk aan Indonesische kinderen’.

Nog een lange weg te gaan

Maar we hebben op het gebied van kindhuwelijken nog een lange weg te gaan. Het blijft namelijk voor ouders en kinderen zelf mogelijk om vrijstelling te vragen aan de religieuze en lokale autoriteiten om te trouwen voor de wettelijk vastgestelde minimumleeftijd. In de praktijk wordt een dergelijke ‘dispensatie’ in de meeste gevallen verleend door de religieuze rechtbanken. We blijven ons als Yes I Do Alliantie dan ook inzetten om de mogelijkheid tot vrijstelling van de wet verder te beperken door in gesprek te blijven met de nationale en lokale overheden en de religieuze rechtbanken.
De Yes I Do Alliantie zet zich in om de genderongelijkheid, armoede en de rechteloosheid van meisjes aan te pakken, die ten grondslag liggen aan het voortbestaan van kindhuwelijken, tienerzwangerschappen en meisjesbesnijdenis. Het programma loopt van 2016 tot 2020 en wordt uitgevoerd in zes landen: Indonesië, Malawi, Zambia, Kenia, Ethiopië en Mozambique.