Groeiende hongersnood in Zambia, Zimbabwe, Malawi en Mozambique

Maar liefst 53 procent van de bevolking in Zimbabwe heeft een tekort aan voedsel. Door de toenemende droogte lijdt een steeds grotere groep mensen honger. Ook in Zambia, Malawi en Mozambique groeit de hongersnood in een alarmerend tempo.

De toenemende droogte in Zambia, Zimbabwe, Malawi en Mozambique leidt tot een dringend tekort aan voedsel en water, met als gevolg dat miljoenen mensen honger lijden. Het Wereldvoedselprogramma (WFP, onderdeel van de Verenigde Naties) waarschuwt dat zuidelijk Afrika in de greep is van deze ernstige droogte. Het is het gevolg van de grote schade die klimaatverandering veroorzaakt in arme landen die vaak al worstelen met extreme weersomstandigheden en natuurrampen. Zo werden Mozambique, Zimbabwe en Malawi in 2019 getroffen door de cyclonen Idai en Kenneth, die grote schade aanrichtten.

Acute tekorten

Volgens wetenschappers van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), een organisatie van de Verenigde Naties die de gevolgen van klimaatverandering in kaart brengt, stijgen de temperaturen in de zuidelijke regio van Afrika twee keer zo snel als in de rest van de wereld. Community’s hebben hier te kampen met acute voedseltekorten en kuddes vee die sterven. Kleinschalige boeren komen in de problemen omdat ze geen alternatieve middelen van bestaan hebben.

Seks in ruil voor eten

Van de vier genoemde landen wordt Zimbabwe op dit moment het zwaarst getroffen door de droogte: 53 procent van de bevolking heeft een tekort aan voedsel. In Zambia is dit 13 procent, in Malawi 10 procent en in Mozambique 8,3 procent. Uit de analyses die Plan International in de vier landen heeft gedaan bleek dat veel gezinnen noodgedwongen op andere manieren aan voedsel en water proberen te komen. Dit leidt bijvoorbeeld tot seks in ruil voor geld of eten, tot kind- en gedwongen huwelijken, tot kinderarbeid en kinderhandel. Als gevolg hiervan gaan er ook minder kinderen naar school, met name meisjes en jonge vrouwen. In Zimbabwe worden de problemen nog erger door de verslechterende economie en de toenemende inflatie.

Verschillende effecten op jongens en meisjes

Plan International doet in alle vier de landen onderzoek om tegemoet te kunnen komen aan de verschillende behoeften van meisjes, jongens, vrouwen en mannen. Zo heeft de voedselcrisis grote gevolgen voor het volgen van onderwijs maar ook voor seksuele gezondheid. Tijdens een crisis worden kwetsbare groepen als meisjes vaak extra hard getroffen doordat bestaande ongelijkheden nog eens vergroot worden.

Plan International biedt hulp

Plan International heeft in alle vier de landen kantoren en biedt daar nu ook hulp aan mensen die als gevolg van de droogte tekort hebben aan voedsel en water. Zo worden er bijvoorbeeld voedselpakketten uitgedeeld, trainingen gegeven over seksuele gezondheid en rechten, en leren boeren over gewassen die beter bestand zijn tegen droogte.

Zimbabwe
In Zimbabwe werkt Plan samen met WFP (het Wereldvoedselprogramma) om kinderen tussen zes maanden en twee jaar oud voeding te geven. Ook voorzien Plan en WFP in onmiddellijke voedselbehoeften door het verstrekken van contant geld, tegoedbonnen of voedselpakketten. Er wordt daarnaast gewerkt aan het verbeteren van de voedselzekerheid op de langere termijn. We leggen bijvoorbeeld irrigatiesystemen aan en geven trainingen over het verbouwen van verschillende gewassen die bestand zijn tegen de gevolgen van het veranderende klimaat, zoals droogte.

Zambia
Plan International is bezig met het in kaart brengen van de grootste noden en is in gesprek met andere organisaties om de hulp goed af te stemmen. Het team voor kindbescherming heeft met verschillende mensen in community’s gepraat over wat de problemen zijn en hoe deze het beste kunnen worden opgelost. Ook worden er op dit moment lijsten ontwikkeld met de namen van mensen die het meest in nood zijn en voedsel nodig hebben, zodat de hulp bij de juiste mensen terechtkomt. Daarnaast worden er plannen gemaakt voor het uitdelen van voedsel op scholen, als een stimulans om kinderen op school te houden en hen te beschermen tegen honger.

Malawi
In Malawi zijn eind januari de eerste cash transfers gedaan. Dit zijn financiële giften in de vorm van contant geld of waardebonnen waarmee inwoners zelf kunnen bepalen waar ze hun geld aan uitgeven, bijvoorbeeld aan voedsel en zaden. In gevallen van acute ondervoeding zullen speciale voedingssupplementen worden verstrekt. Ook geven we trainingen aan jongeren over seksuele gezondheid en over life skills (sociale en communicatieve vaardigheden, hoe schrijf je een sollicitatiebrief etc.) om hun economische positie te versterken.

Mozambique
In Mozambique richt Plan International zich op het uitdelen van voedsel en voedselbonnen voor de huishoudens die het zwaarst zijn getroffen. Daarnaast leren inwoners over gewassen die bestand zijn tegen klimaatverandering, om voedselzekerheid op de langere termijn te bevorderen. Ook leren jongeren in onze programma’s over hun seksuele gezondheid en rechten, waarbij speciale aandacht wordt besteed aan het recht om zelf beslissingen te nemen over je lichaam.