Een jaar na de ramp in Beiroet: kleine lichtpuntjes
Op 4 augustus 2020 werden de inwoners van Beiroet opgeschrikt door een verwoestende explosie. Veel van hen raakten gewond, verloren dierbaren of hadden geen huis meer. Plan International kwam, als één van de deelnemende organisaties achter Giro555, in actie om noodhulp te bieden. Teresa Ibrahim, noodhulpexpert bij Plan International en in Beiroet geboren, ging onlangs terug voor een projectbezoek. “Het is moeilijk om hoopvol te blijven, maar ook kleine veranderingen zijn veranderingen.”
Teresa Ibrahim kijkt terug op een veelbewogen jaar. Ze was als noodhulpcoördinator bij Plan International nauw betrokken bij de nationale actie van Giro555 die gestart werd na de ramp in Beiroet in augustus vorig jaar. Het bieden van noodhulp was een enorme uitdaging door de coronapandemie. Tegelijkertijd ging de economische situatie in Libanon er hard op achteruit. Bovendien was het lastig om het van een afstand te volgen, ook omdat Teresa een persoonlijke band heeft met Libanon: ze is in Beiroet geboren en heeft er nog veel familie en vrienden wonen.
Onzekere situatie
“Ik vind het verontrustend en schokkend om te zien hoe snel de situatie in Libanon verslechtert. Het heeft grote invloed op het dagelijks leven. Mensen kunnen niet van A naar B door een tekort aan benzine; ze kunnen niet naar hun werk. Er zijn geen medicijnen meer te krijgen in de apotheken, de Libanese munt is bijna niks meer waard, het is echt ongekend. Mensen proberen zo goed als ze kunnen om te gaan met deze realiteit. Sinds de regering na de explosie in Beiroet aftrad is er ook nog steeds geen nieuwe regering gevormd, dus het is een hele onzekere situatie.”
Traumatherapie
“Iedereen gaat er anders mee om. Mijn ouders hebben 15 jaar burgeroorlog meegemaakt, ze zijn veerkrachtig en geloven dat ze hier ook wel weer doorheen komen. Er ontstaan bijvoorbeeld ook veel persoonlijke initiatieven, er is veel activisme, ook onder vrienden van me. Mensen willen graag verandering. Dat is heel inspirerend om te zien. Maar anderen willen het liefst weg en naar het buitenland vertrekken. Sommigen van hen hebben dierbaren verloren in de explosie en krijgen nog steeds traumatherapie om dit te verwerken.”
Psychosociale hulp en onderwijs
“Ook voor kinderen is het ontzettend moeilijk. De scholen zijn nog steeds niet heropend en armoede en werkloosheid nemen toe. Meisjes worden daardoor jong uitgehuwelijkt, kinderen bedelen op straat of worden al op jonge leeftijd aan het werk gezet. Ze zijn hierdoor erg kwetsbaar en ze lopen risico op geweld en misbruik. Om te zien hoe het ervoor staat met de noodhulp die we bieden met behulp van het geld dat we met Giro555 hebben opgehaald, heb ik een project van Plan International in Beiroet bezocht. We werken hierbij samen met Himaya, een lokale Libanese partner die gespecialiseerd is in kindbescherming. Plan International biedt noodhulp op twee manieren: we beschermen kinderen door geestelijke gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning te bieden, en we zorgen ervoor dat kinderen onderwijs kunnen blijven volgen.”
Spelen met andere kinderen
“Veel kinderen hebben een jaar onderwijs gemist door de coronapandemie en de sluiting van scholen. Daarom hebben we geholpen met het uitdelen van onderwijspakketten en apparatuur voor onderwijs op afstand. We hebben ook gezorgd voor toegang tot internet en voor laptops. Voor het komende schooljaar wordt gekeken naar oplossingen om online en fysieke lessen te combineren.
Ik ben naar een school in Beiroet geweest waar we psychosociale hulp bieden en activiteiten organiseren voor kinderen in verschillende groepen van 6 tot 17 jaar. Kinderen van diverse achtergronden die getroffen zijn door de explosie leren hier spelenderwijs over hun rechten en ze praten er samen over. Twee jonge meisjes die aan het project deelnamen zijn me echt bijgebleven. Ze waren zo blij dat ze weer met andere kinderen konden spelen en dat ze weer een beetje het gevoel van een normaal leven kregen, dat hadden ze heel erg gemist.”
Totale lockdown
“Het was een grote uitdaging om hulp te bieden in coronatijd. Het was ook de eerste Giro555-actie die we deden tijdens de pandemie. Begin dit jaar gold er een totale lockdown in Libanon. Mensen mochten hun huis niet uit zonder speciale toestemming, zelfs niet om boodschappen te doen. Dat bemoeilijkte het werk van ons, onze collega’s van Plan International Libanon en alle anderen met wie we samenwerken natuurlijk enorm. We konden toen heel lastig aan materialen komen bijvoorbeeld. Ook de prijzen veranderen voortdurend door de schommelingen van de wisselkoersen. Veel dingen deden we voor het eerst. Online lesgeven was nieuw, online contact leggen met mensen die steun nodig hadden was een uitdaging. Niet iedereen heeft een mobiele telefoon of internet.”
Kleine bijdrage leveren
“De noodhulp die we bieden lijkt misschien een druppel op een gloeiende plaat en er is nog veel nodig om verandering in de situatie te brengen in Beiroet, met name op politiek niveau. Toch zijn er kleine lichtpuntjes. Het is heel fijn om bij te kunnen dragen aan een beetje geluk en een gevoel van een normaal leven voor kinderen. En het is ontzettend belangrijk dat we ervoor zorgen dat ze niet een of zelfs twee jaar school missen. Ook bouwen we vertrouwen op met de mensen en gemeenschappen met wie we werken.
We zullen onze noodhulp in elk geval nog tot in 2022 voortzetten. Ik hoop dat we op deze manier bij kunnen dragen aan een gevoel van persoonlijke ontwikkeling. Aan basisbehoeften en -rechten. Zodat kinderen een perspectief hebben op een beter leven. Ook hun ouders hebben steun nodig om met de situatie om te kunnen gaan. Het is erg moeilijk om onder deze omstandigheden hoopvol te blijven, maar ook kleine veranderingen zijn veranderingen.”
Bij uitzonderlijke rampen slaan 11 samenwerkende hulporganisaties de handen ineen onder de naam Giro555. De organisaties zijn: Plan International, Stichting Vluchteling, Cordaid, CARE Nederland, ICCO & Kerk in Actie, Oxfam Novib, Save the Children, UNICEF, Nederlandse Rode Kruis, Terre des Hommes, World Vision. Met de Nationale Actie voor Beiroet bracht Nederland in totaal ruim 15 miljoen euro bij elkaar.
