Down to Zero maakt seksuele uitbuiting bespreekbaar op scholen in Nepal

Dit artikel verscheen op 2 april 2022 in Volkskrant Magazine.

Seksuele uitbuiting van kinderen is wereldwijd toegenomen tijdens de coronapandemie. Om kinderen hiertegen te beschermen, werkt de Down to Zero-alliantie samen in twaalf landen in Azië en Latijns-Amerika. Een complex probleem dat een veelzijdige aanpak vergt. Ook scholen worden actief bij de oplossing betrokken. In Nepal krijgen leerkrachten training om bewustzijn te vergroten via activiteiten op school. Kinderen leren zo hoe ze seksuele uitbuiting kunnen herkennen en melden. Gewapend met kennis voelen ze zich weerbaarder en komen ze op voor hun rechten.

In Nepal is seksuele uitbuiting van kinderen een dringend probleem. Armoede, gender ongelijkheid, discriminatie en gebrek aan onderwijs over seksualiteit maken kinderen en jongeren extra kwetsbaar om slachtoffer te worden. Door de coronapandemie is het kinderbeschermingssysteem grotendeels platgelegd, waardoor misdaden tegen kinderen niet worden vervolgd. Daarnaast zorgen sociale stigma en schaamte ervoor dat er vaak überhaupt geen melding van uitbuiting wordt gedaan. 

Seksualiteit en seksuele uitbuiting zijn in Nepal enorm taboe. Thuis wordt hier nauwelijks tot niet over gesproken, waardoor kinderen de kennis missen om zich te beschermen. “Veel kinderen herkennen een gevaarlijke situatie in eerste instantie niet”, vertelt Shanti Upadhyaya van Plan International in Nepal. Doordat het probleem zo groot is, is het juist belangrijk om het taboe te doorbreken en seksuele uitbuiting bespreekbaar te maken. Leerkrachten en scholen spelen hier een belangrijke rol in. 

Voorlichting op school

De Down to Zero-alliantie werkt in Nepal samen met het nationale en lokale bestuur, politie, ouders en zorgverleners om een veiligere omgeving voor kinderen te creëren. Kinderen moeten daarnaast ook zelf weten hoe ze moeten handelen in een onveilige situatie. Op zestien scholen worden daarom leraren getraind in het geven van interactieve sessies om de kennis van leerlingen over seksuele uitbuiting te vergroten. 

Tijdens de sessies komen verschillende onderwerpen aan bod, zoals het recht op bescherming, goede en slechte aanrakingen, veiligheid online en wat te doen als je iets overkomt. Kinderen doen mee vanaf dertien jaar oud. “Leerlingen krijgen de kennis om risico’s te herkennen. Ze leren hoe ze seksuele uitbuiting kunnen voorkomen en waar ze een melding kunnen doen”, licht Upadhyaya toe. 

Kinderen voelen zich gesterkt om onderwerpen die taboe zijn te bespreken met leeftijdsgenoten, en zelfs met hun ouders. “We zien dat ze vervolgens hun kennis delen met klasgenoten”, vertelt Upadhyaya. Voorlichting werkt: jongeren beginnen zich buiten school ook gezamenlijk in te zetten tegen seksuele uitbuiting. Down to Zero ondersteunt dit groeiende jongerennetwerk om in Nepal nog meer impact te maken. 

Down to Zero: bescherming tegen seksuele uitbuiting

Wereldwijd zijn naar schatting één tot twee miljoen kinderen slachtoffer van seksuele uitbuiting. Terre des Hommes, Plan International, Defence for Children-ECPAT, Free a Girl en ICCO (part of Cordaid) zetten zich – in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken – via de alliantie Down to Zero in twaalf landen in Azië en Latijns-Amerika in om kinderen en jongeren te beschermen tegen seksuele uitbuiting.

De alliantie stelt kinderen en jongeren in staat zelf voor hun rechten op te komen, helpt gemeenschappen hun kinderen beter te beschermen tegen seksuele uitbuiting en verbetert en implementeert relevant beleid en kindvriendelijke wet- en regelgeving. Het programma wordt uitgevoerd in India, Bangladesh, Nepal, Indonesië, Filipijnen, Thailand, Bolivia, Colombia, Peru, Nicaragua, Brazilië en de Dominicaanse Republiek.