De strijd tegen meisjesbesnijdenis in Egypte

Plan International voert het project ‘Strijd Tegen Meisjesbesnijdenis’ uit in de Asyut-regio in Egypte, in samenwerking met ACDA (Asyut Childhood and Development Association). Het wordt mede gefinancierd door de Nationale Postcode Loterij. Jongeren worden getraind om op te komen voor de rechten van meisjes. Ook werken we met rolmodellen in de gemeenschappen om bewustzijn te vergroten over de risico’s en gevolgen van vrouwelijke genitale verminking. Ahmed El-Shabat (51) is zo’n rolmodel. Zijn aanpak is bijzonder: hij gebruikt zijn artistieke talenten om zijn boodschap te verspreiden.

Meer dan 87 procent van meisjes en vrouwen tussen de 15 en 49 jaar oud is besneden in Egypte (Unicef). Er is inmiddels een wet ingevoerd die vrouwelijke genitale verminking, ofwel meisjesbesnijdenis, verbiedt. Helaas komt de schadelijke praktijk alsnog vaak voor en worden de rechten van meisjes regelmatig geschonden. Omdat er grote risico’s aan verbonden zijn wordt het de laatste jaren steeds vaker uitgevoerd door een medische arts of verpleegkundige. Dit is verontrustend; als genitale verminking slechts als ‘medische ingreep’ bestempeld wordt, wordt er voorbij gegaan aan het feit dat het een ernstige schending van vrouwen- en meisjesrechten is.

Waarom komt meisjesbesnijdenis nog voor?

Ahmed El-Shabat (51) is dichter, artiest en inmiddels een rolmodel binnen het programma van Plan International en ACDA. De activist werkt bij een lokale organisatie, People of my Village, en strijdt samen met Plan International tegen meisjesbesnijdenis in Asyut. Met zijn artistieke talenten creëert Ahmed meer bewustzijn over de schadelijke gevolgen van genitale verminking. Bijvoorbeeld door middel van gedicht of toneel.

Hij legt uit waarom ouders nog hun dochters laten besnijden. “In mijn gemeenschap besnijden sommige ouders hun dochters uit onwetendheid. Ze zijn zich niet altijd bewust van de schadelijke gevolgen. Maar er is vooral grote sociale druk om de praktijk voort te zetten. Velen durven niet in te gaan tegen een oud gebruik.”

Daar komt bij dat er veel mythes bestaan rondom meisjesbesnijdenis. Zo geloven velen dat het beter is voor de gezondheid en hygiëne van meisjes, en is het nodig om het meisje ‘klaar’ te maken voor het huwelijk. Met name mannen, jongens en grootmoeders, diegenen die thuis nog vaak de beslissingen nemen, geloven dat genitale verminking goed is voor een meisje. Daarom is het belangrijk om juist ook mannen bij de oplossing te betrekken als voorvechters die opkomen voor de rechten van meisjes.

Wat doet Plan International?

Het programma ‘Strijd Tegen Meisjesbesnijdenis’ traint jongeren om op te komen voor de rechten van meisjes. “Er worden sportdagen voor jongeren georganiseerd, waar ze ook informatie krijgen over de risico’s en gevolgen van vrouwelijke genitale verminking. De activiteiten die wij opzetten zijn erg interactief, want dit vergroot de betrokkenheid. Tijdens de coronapandemie konden veel plaatselijke activiteiten helaas niet doorgaan. Er zijn toen veel voorlichtingscampagnes via de radio en sociale media gedaan. Nu de situatie is verbeterd zijn ook de offline activiteiten weer in volle gang”, vertelt Mariam Yousry, Gender Equality Advisor bij Plan International in Egypte.

Onze aanpak bestaat ook uit het verspreiden van juiste informatie over de risico’s en schadelijke gevolgen van genitale verminking en lobby voor de goede uitvoering van de wet tegen meisjesbesnijdenis. Door middel van bewustwordingscampagnes en –activiteiten probeert Plan International zoveel mogelijk mensen in de gemeenschappen te bereiken. Mariam legt uit hoe wij dat doen: “Via de radio en tv vergroten we kennis over meisjesbesnijdenis. We werken ook samen met ouders, want zij nemen thuis de beslissingen.”

“Door samen te werken met leiders in de gemeenschap en rolmodellen bereiken we meer mensen. Mannen en jongens staan vaak aan het stuur in de familie. Daarom richten wij ons ook apart op deze groep. Door meer jongens bij de strijd tegen meisjesbesnijdenis te betrekken wordt ons bereik in de gemeenschap groter.”

Bewustwording via kunst

“Informatie komt alleen goed over als je het op de juiste manier brengt. Je moet juist je publiek nauwer betrekken bij het onderwerp”, vertelt Ahmed. Hij strijdt al jaren tegen genitale verminking in Asyut. Dat doet hij op een bijzondere manier: door zijn artistieke talenten in te zetten. Zo heeft hij een gedicht geschreven over de schadelijke gevolgen van genitale verminking. Ook produceert hij nu een toneelstuk voor en door jongeren, om informatie over meisjesbesnijdenis over te brengen.

“Via kunst wordt het makkelijker om informatie te delen. Dit soort activiteiten creëren betrokkenheid. De beste manier om verandering teweeg te brengen is met direct contact.” Dankzij de bewustwordingscampagnes van maatschappelijke organisaties zoals Plan International ziet Ahmed dat de praktijk van genitale verminking afneemt in zijn omgeving. Met name jongeren zijn zich steeds beter bewust van de negatieve gevolgen.